Kredyt to kredyt, można by powiedzieć, i jeśli zaciągnęło się dług to oczywistym jest, że trzeba go oddać, w rzeczywistości jednak przepisy różnie opisują i definiują sposoby udostępniania pieniędzy kredytobiorcom przez kredytodawców, a wszystko po to, by zapewnić tym pierwszym jak najlepszą ochronę.
Taka szczególna ochrona kredytobiorców przewidziana została na gruncie ustawy o kredycie konsumenckim, gdyż tą ustawą wdrożono unijną dyrektywę 2008/48/WE dotyczącą umów o kredyt konsumencki, w efekcie więc, mamy specjalne regulacje dotyczące umów tego rodzaju.
Zgodnie zatem z przepisami krajowymi, przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Z umową o kredyt konsumencki będziemy więc mieć do czynienia wtedy, gdy do umowy z kredytodawcą przystępuje konsument, czyli osoba fizyczna, która zawierając umowę kredytową nie dokonuje czynności bezpośrednio związanej z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Ponadto, kwota kredytu nie może być, co do zasady, wyższa niż 255 550 zł, a w przypadku kredytu w walucie obcej, nie może przekraczać równowartości tej kwoty.
Co jednak istotne, kredyt konsumencki to nie tylko umowa, o powyższych parametrach, zawarta pomiędzy kredytobiorcą, a bankiem, gdyż ustawa wprost wskazuje, że przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż wysokość określona w ustawie, a także, za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności:
– umowę pożyczki;
– umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;
– umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;
– umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;
– umowę o kredyt odnawialny.
Za umowę o kredyt konsumencki nie uważa się natomiast w szczególności umów:
– w których konsument nie jest zobowiązany do zapłaty oprocentowania oraz innych kosztów związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu konsumenckiego, czyli wszystkie kredyty 0%;
– leasingu, jeżeli umowa nie przewiduje obowiązku nabycia przedmiotu umowy przez konsumenta;
– odwróconego kredytu hipotecznego, czy
– konsumenckiej pożyczki lombardowej.
Do czego masz prawo przed i po podpisaniu umowy kredytowej?
Ustawa o kredycie konsumenckim nakłada na kredytodawców i pośredników kredytowych szereg obowiązków, które zaczynają się już w momencie oferowania swojego produktu, czyli na etapie reklamy. Dla każdego kredytobiorcy kluczowe jest by pozyskać odpowiednie i wyczerpujące informacje na temat kredytu, dlatego, gdy kredytodawca lub pośrednik kredytowy podaje w reklamach kredytu konsumenckiego dane dotyczące kosztu tego kredytu, w szczególności stopę oprocentowania, konieczne jest by informacja ta, w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny, zawierała:
– stopę oprocentowania kredytu łącznie z informacją o tym, czy jest to stopa stała, zmienna czy też zastosowanie mają obydwie te stopy; informacje te podaje się wraz z wyodrębnieniem opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu;
– całkowitą kwotę kredytu;
– rzeczywistą roczną stopę oprocentowania.
Gdy już rozmowy na temat udzielenia kredytu są natomiast bardziej zaawansowane, pamiętaj, że zawsze masz prawo do otrzymania pełnej informacji na temat kredytu, więc nie tylko powinieneś otrzymać dokumenty z wszystkimi istotnymi informacjami, lecz zarówno kredytodawca, jak i pośrednik kredytowy, mają obowiązek udzielić wyjaśnień na wszystkie nurtujące i wątpliwe dla ciebie kwestie. Ponadto, zapoznawanie się z treścią umowy kredytowej w placówce kredytodawcy nigdy nie jest komfortowe i bardzo wiele może wówczas umknąć, dlatego ważne jest, do czego również masz prawo, by kredytodawca udostępnił ci projekt umowy, który już będzie uwzględniać parametry twojego kredytu, na kilka dni przed finalizacją kontraktu.
Po podpisaniu umowy kredytowej pamiętaj, że nadal masz możliwość odstąpienia od zawartej umowy w terminie 14 dni i nie musisz podawać przyczyny swojej decyzji. Jeśli jednak przed odstąpieniem od umowy kredytodawca udostępnił ci już kapitał kredytu, wtedy musisz go zwrócić, nie później niż w terminie 30 dni od dnia złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Przez cały okres obowiązywania umowy masz również prawo do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie.
Na jakie kwestie w umowie kredytowej powinieneś zwrócić uwagę?
Udzielając kredytów kredytodawcy w ten sposób zarabiają, dlatego decydując się na kredyt, powinieneś bardzo dokładnie sprawdzić ile taka umowa będzie cię kosztować, bo nie wszystkie opłaty mogą być oczywiste.
Największy koszt stanowi oprocentowanie kredytu, i bardzo często jest tak, że kredytodawcy podają wysokość tego oprocentowania według przyjętej przez siebie stawki, za cały okres trwania umowy, pamiętać jednak należy, że w kwocie oprocentowania nie będzie uwzględnionych dodatkowych kosztów, jak np. opłaty za analizę wniosku kredytowego, czy innych opłat związanych z obsługą kredytu, warto więc o te kwestie dopytać. Kolejnym dosyć dużym kosztem uzyskania kredytu jest prowizja, czyli wynagrodzenie kredytodawcy za pożyczenie kredytobiorcy pieniędzy, a także może się pojawić opłata przygotowawcza lub ubezpieczenie, ale to już zależy od konkretnej umowy i kredytodawcy.
Zawierając umowę kredytu konsumenckiego szczególną uwagę zwrócić również należy na rzeczywistą roczna stopę oprocentowania, czyli RRSO, która jest jakby sumą wszystkich kosztów związanych z kredytem. Decydując się na kredyt należy więc mieć na uwadze nie tylko na wysokość oprocentowania, lecz również na RRSO, gdyż lepiej obrazuje koszty kredytu.
Czego nigdy nie powinieneś robić podpisując umowę o kredyt?
Może to się wydawać trywialne, lecz nigdy nie powinieneś podpisywać umowy kredytowej z którą uprzednio się nie zapoznałeś, dlatego zawsze najpierw powinieneś przeczytać dokumenty przygotowane przez kredytodawcę, wyjaśnić wszelkie wątpliwości, a dopiero potem podpisać kontrakt, inna kolejność może przynieść sporo kłopotów.
Bardzo ważne również jest by nie kwitować odbioru dokumentów, których kredytodawca nie przekazał w momencie zawierania umowy. Umowy kredytowe zwykle mają wiele załączników, odnoszą się do różnego rodzaju tabel, harmonogramów lub ogólnych zasad, nieważne jednak jak wiele by tych dokumentów nie było, kredytobiorca powinien je otrzymać lub przynajmniej powinien mieć możliwość by się z nimi zapoznać, i w żadnym wypadku nie powinien poświadczać nieprawdy, gdy kredytodawca nie zrobił tego co do niego należało.
Kredyt konsumencki może być darmowy.
Co możesz zyskać korzystając z sankcji darmowego kredytu?
Kredyty konsumenckie to szczególne kredyty, nie tylko ze względu na odpowiednie regulacje ustawowe, lecz również dlatego, że tylko w stosunku do tych kredytów możliwe jest zastosowanie sankcji darmowego kredytu.
Sankcja darmowego kredytu oznacza, że gdy kredytodawca nie dopełni ciążących na nim obowiązków, wówczas kredytobiorca może wystąpić do niego z oświadczeniem, iż zwróci kredyt, lecz bez odsetek i innych opłat, czyli kredytobiorca w takim przypadku nie ponosi żadnych kosztów uzyskania kredytu, a instytucja kredytowa zostaje pozbawiona zarobku.
Po złożeniu do kredytodawcy oświadczenia dotyczącego sankcji, spłacasz kolejne raty w terminie i w sposób ustalony w umowie, lecz bez odsetek, a ponadto, kredytodawca będzie musiał oddać sumę wszystkich odsetek i opłat, które pobrał wcześniej, możesz więc na darmowym kredycie zyskać nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Kiedy będzie ci się należeć darmowy kredyt?
Zastosowanie sankcji darmowego kredytu będzie możliwe natomiast wtedy, gdy kredytodawca dopuści się uchybień wskazanych w ustawie, najczęściej jednak tego rodzaju kara nakładana jest za podanie w umowie nieprawidłowej wysokości odsetek (są oczywiście zawyżone), lub za złą i nieczytelną kalkulację kosztów kredytu. Także za nieprzekazanie podstawowych informacji dotyczących kredytu, jak również za nieprzekazanie wszystkich dokumentów, instytucja finansowa musi liczyć się z utratą zarobku.
Kredytobiorcy na gruncie ustawy o kredycie konsumenckim są bardzo dobrze chronieni, czas więc najwyższy by z tej ochrony aktywnie korzystali.