Wyrokiem z dnia 31 maja 2022 r. wydanym w sprawie o sygn. akt Sygn. akt I ACa 440/21 Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny oddalił apelację ING Banku Śląskiego S.A. z siedzibą w Katowicach od wyroku wydanego przez Sąd Okręgowy w Katowicach w dniu 11 grudnia 2020 r., sygn. akt II C 288/20 – ustalającego nieważność umowy kredytowej zawartej przez naszych Klientów z pozwanym Bankiem oraz zasądził na ich rzecz kwotę 4 050 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Postępowanie przed Sądem II Instancji trwało 13 miesięcy.
Sąd Apelacyjny w pełni podzielił ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i jako właściwe uznał je za własne. Sąd Apelacyjny stanął na zaprezentowanym wcześniej przez Sąd Okręgowy stanowisku, że postanowienia umowy zakwestionowane przez Powodów tj. postanowienia § 1 ust. 1, § 2 ust. 4, § 3 ust. 9, § 4. § 1 ust. 1 zd. 2 odnoszą się do głównych świadczeń stron, a nadto zostały sformułowane w sposób niejednoznaczny, natomiast ich usunięcie ze skutkiem ex lege i ex tunc powoduje, że brak jest określenia w umowie jej essentialia negotti (elementów koniecznych) przewidzianych w art. 69 Prawa bankowego, co skutkuje tym, że obowiązywanie jej w dalszym ciągu nie jest możliwe i uzasadnia stwierdzenie, że umowa jest nieważna w oparciu o art. 189 k.p.c.
W ocenie Sądu wbrew zarzutom apelacji, zachodziły podstawy, aby uznać – tak jak to uczynił Sąd Okręgowy – za abuzywne ww. postanowienia zawartej przez strony umowy, gdyż postanowienia te w zakresie odsyłającym już stricte do kursów kupna i sprzedaży waluty obcej ustalanej przez bank w tzw. tabelach kursowych, stanowią klauzule niedozwolone w rozumieniu art. 3851 k.c.
Uwypuklić wypada, że w ocenie Sądu abuzywny charakter postanowień umowy przejawiał się przede wszystkim w przeliczeniu oddawanej do dyspozycji kredytobiorcy kwoty kredytu na CHF według kursu kupna z dnia wypłaty środków, a następnie kolejnym przeliczeniu tak ustalonej wartości na PLN według kursu sprzedaży celem ustalenia salda kredytu, co przekłada się na niejednoznaczność określenia świadczenia głównego.
Takie ukształtowanie treści umowy nie spełniało bowiem wymogów określonych art. 69 ust. 1 i ust. 2 Prawa bankowego, skoro umowa nie określała kwoty kredytu, którą według stanu z dnia zawarcia umowy powód miał zwrócić, a to wobec braku wiedzy, co do wysokości kursu tak kupna jak i sprzedaży CHF. Za abuzywny poczytać należy przewidziany umową mechanizm ustalania wysokość rat kredytowych, oparty o kurs sprzedaży CHF ustalany przez pozwany bank.
W wypadku kwestionowanych postanowień odwołano się do tabeli kursów pozwanego banku, które nie zostały jednak w umowie w żaden sposób zdefiniowane. W umowie nie wskazano ponadto obiektywnych, sprawdzalnych kryteriów czy czynników, które miałyby wpływać na sposób określenia przez bank kursów kupna i sprzedaży walut, które były kształtowane jednostronnie przez pozwanego. W konsekwencji prowadziło to do określenia wysokości zobowiązania powoda jednostronnie przez pozwany bank. Abuzywność wskazanych postanowień umowy skutkować musiała stwierdzeniem jej nieważności w całości.
Zdaniem Sądu abuzywnego charakteru tych klauzul nie niweczyłoby nawet to, że stosowane przez bank kursy walut kalkulowane były w oparciu o obiektywne dane rynkowe, ani ustalenie, że kursy CHF stosowane przez niego nie odbiegały istotnie od kursów stosowanych przez inne banki komercyjne i od średniego kursu NBP.
Na fakt ten nie ma wpływu nadto oświadczenie kredytobiorcy (powoda), że jest świadomy, iż zmiana stopy procentowej i kursu walutowego będą miały wpływ na saldo kredytu i wysokość rat kapitałowo – odsetkowych oraz, że ponosi ryzyko kursowe związane z kredytem udzielonym w złotych indeksowanym kursem waluty obcej. Okoliczności te nie zmieniają bowiem faktu, że kursy walut były kształtowane przez pozwanego w sposób jednostronny.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski. i adw. Katarzyna Wójcik – Kancelaria Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.
Inne ciekawe wyroki omawiamy na naszym kanale YouTube – zapraszamy do subskrybowania