Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny, sygn. akt XXVIII C 17721/21 ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowany kursem CHF zawarta w 2006 roku pomiędzy BRE Bankiem S.A. z siedzibą w Warszawie (obecnie mBankiem S.A. z siedzibą w Warszawie) a naszymi Klientami jest nieważna.
Jednocześnie Sąd zasądził od Pozwanego mBanku S.A. na rzecz naszych Klientów kwotę 170 775,18 zł oraz kwotę 36 204,19 CHF wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 października 2021 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 11 864 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
-
Sąd Okręgowy w Warszawie uznał umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „Multiplan” waloryzowanego kursem CHF zawartą w 2006 roku pomiędzy BRE Bankiem S.A. (obecnie mBankiem S.A.) a naszymi Klientami za nieważną.
-
Sąd zasądził od mBanku S.A. na rzecz naszych Klientów kwotę 170 775,18 zł oraz kwotę 36 204,19 CHF wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 6 października 2021 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 11 864 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
-
Sąd stwierdził, że umowa była wadliwa w zakresie odnoszącym się do uregulowania mechanizmu waloryzacji i pozostawiała Bankowi możliwość kształtowania pośrednio, w drodze jednostronnych czynności, wysokości zobowiązań kredytobiorcy, na którym spoczywało nieograniczone ryzyko walutowe.
W niniejszej sprawie pozew złożono lipcu 2020 r. Sąd w uzasadnieniu potwierdził twierdzenia zawarte w pozwie oraz pismach procesowych naszych Klientów.
Sąd na wstępie uzasadnienia wyroku podkreślił, że nie ma wątpliwości co do tego, że Umowa zawarta pomiędzy Powodami a Pozwanym jest wadliwa w zakresie odnoszącym się do uregulowania mechanizmu waloryzacji. Przedmiotowa Umowa została tak skonstruowana, że Bankowi w istocie pozostawiono możliwość kształtowania pośrednio, w drodze jednostronnych czynności, wysokości zobowiązań kredytobiorcy, na którym spoczywało przy tym nieograniczone ryzyko walutowe. Sąd potwierdził, że nasi Klienci posiadają interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. w dochodzeniu ustalenia nieważności umowy kredytu, czy też nieistnienia stosunku zobowiązaniowego na podstawie tej umowy.
Zdaniem Sądu bez znaczenia pozostaje okoliczność czy kwestie sposobu ustalania przez pozwanego ujętych w tabelach kursów walut obcych, w tym CHF, regulowały procedury wewnętrzne Banku, obowiązujące w dacie zawarcia przedmiotowej w sprawie umowy kredytu. Sąd podkreślił, że umowa zawarta z Powodami została tak skonstruowana, że nawet gdyby kurs ustalony przez bank kredytujący znacząco odbiegał od kursu rynkowego, i tak nie stanowiłoby to naruszenia warunków przedmiotowej umowy.
Sąd powołując się na liczne wcześniejsze orzeczenia, stwierdził, że niedozwolony charakter tego rodzaju postanowień umownych nie powinien budzić wątpliwości z uwagi na: (I) nietransparentność (II) pozostawienie pola do arbitralnego działania banku i obarczenie w ten sposób kredytobiorcy nieprzewidywalnym ryzykiem (III) naruszenie zasady równorzędności stron. Sąd nie miał wątpliwości co do tego, że w okolicznościach tej sprawy kwestionowane przez naszych Klientów postanowienia umowy odnoszące się do indeksacji spełniają wszystkie przesłanki warunkujące zakwalifikowanie danego postanowienia jako klauzuli abuzywnej.
Zdaniem Sądu nie ulegało wątpliwości, że nasi Klienci są osobami fizycznymi, którzy zawierając przedmiotową umowę posiadali status Konsumenta. Ponadto wartym podkreślenia jest to, że Powodów w dacie zawarcia spornej Umowy wykonywał zawód prawnika (był asesorem prokuratorskim), jednakże zdaniem Sądu Okręgowego nie stanowiło to przeszkody do zakwalifikowania Powoda jako konsumenta na tle rozpatrywanego stosunku zobowiązaniowego.
Sąd uznał, że kwestionowane postanowienia określają główne świadczenia stron, przy czym nie mogą być uznane za jednoznaczne w zakresie odsyłającym do kursu CHF wynikającego z tabeli kursowej, skoro nigdzie w umowie ani w załącznikach do niej nie zostało sprecyzowane, czym dokładnie jest owa tabela i jak jest tworzona. Niezależnie od tego, sam mechanizm indeksacji, w tym zwłaszcza powiązanie wysokości zadłużenia (salda kredytu) w złotych z aktualnym kursem waluty obcej – CHF, nie zostało w umowie przedstawione w sposób jasny i zrozumiały dla przeciętnego konsumenta.
Mając na względzie opisane wyżej kryteria oceny, Sąd doszedł do przekonania, że postanowienia badanej w tej sprawie umowy, w zakresie regulującym mechanizm waloryzacji, kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, co prowadzi jednocześnie do rażącego naruszenia interesów konsumenta.
Sąd uznał, że pozwany bank zaniechał poinformowania konsumentów, na czym w istocie polega ryzyko związane z zaciągnięciem zobowiązania indeksowanego do waluty obcej, przez co nasi Klienci byli nieświadomi powyższego ryzyka i zdecydowali się na zawarcie umowy z pozwanym (zatem na nabycie oferowanego przez pozwanego produktu finansowego), pozostając w błędnym przekonaniu, że jest to kredyt tani i bezpieczny.
Podsumowując Sąd doszedł do przekonania, że postanowienia analizowanej w sprawie umowy kredytu w zakresie, odnoszącym się do indeksacji do kursu CHF, nie są nieważne z uwagi na sprzeczność z przepisami prawa o charakterze bezwzględnie obowiązującym bądź ze względu na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego. Sąd stanął na stanowisku, że przepisy kodeksu cywilnego odnoszące się do abuzywnych postanowień umownych, jako regulacja szczególna, powinny mieć pierwszeństwo zastosowania przed normami o charakterze ogólnym, zgodnie z zasadą lex specialis derogat legi generali.
Jednakże Sąd podzielił natomiast zapatrywanie Powodów w zakresie, w jakim zarzucili oni analizowanej w sprawie umowie (zawartym w niej postanowieniom) abuzywność. Sąd doszedł do przekonania, że postanowienia tej umowy odnoszące się do indeksacji do CHF nie wiążą naszych Klientów, a postanowienia w tym zakresie nie wiążą konsumenta i luka ta nie może być uzupełniona, oznacza to, że umowa nie może pozostać w mocy.
Zostaje ona bowiem pozbawiona postanowień odnoszących się do elementów o charakterze essentialia negotii, bez których niemożliwe jest określenie kwotowo zobowiązań kredytobiorcy. Umowa po wyłączeniu z niej omawianych klauzul abuzywnych upada wskutek braku postanowień regulujących wysokość świadczeń głównych kredytobiorcy. W efekcie, zachodzi nieważność całej umowy.
Obok roszczenia o ustalenie nasi Klienci dochodzili również zwrotu wpłacony przez nich kwot w wykonaniu nieważnej Umowy, które to roszczenie Sąd w większości uwzględnił.
Jak wynika z powyższego sprawa od momentu wniesienia pozwu do jej zakończenia w I instancji trwała niecałe dwa lata.
Pozwany Bank złożył wniosek o sporządzenie uzasadnienia powyższego wyroku, co stanowi zapowiedź wniesienia apelacji, niezależnie od tego – po analizie prawomocnych wyroków jakie zapadły z udziałem tego banku – Klienci Kancelarii ze spokojem mogą oczekiwać na przebieg postępowania sądowego w drugiej instancji.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Anna Jagielska – Kancelaria adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.