Wyrokiem z dnia 26 września 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny, sygn. akt XXVIII C 3392/21 ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny z września 2007 roku zawarta pomiędzy Bankiem Millennium S.A. z siedzibą w Warszawie, a Naszymi Klientami jest nieważna. Jednocześnie Sąd ustalił, że pozwany jest zobowiązany do zwrotu Naszym Klientom całości poniesionych przez Nich kosztów procesu w wysokości 11 834 zł, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 10 800 zł.
-
Sąd Okręgowy w Warszawie uznał umowę o kredyt hipoteczny zawartą pomiędzy Bankiem Millennium S.A. a klientami za nieważną.
-
Bank jest zobowiązany do zwrotu klientom całości poniesionych przez nich kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
-
Powództwo zostało złożone z powodu zarzutów dotyczących nieważności umowy z powodu przekroczenia granic swobody umów, sprzeczności z zasadami współżycia społecznego, abuzywności kwestionowanych postanowień umownych i niezgodności z art. 3851 § 2 k.c. oraz ustawą prawo bankowe.
Roszczeniem głównym zawartym w pozwie było żądanie ustalenia nieważności zawartej między stronami umowy o kredyt hipoteczny z września 2007 roku i zwrot kosztów postępowania według norm przepisanych.
W treści pozwu wskazaliśmy, iż zawarta między Powodami będącymi konsumentami a Pozwanym umowa jest nieważna, zarzucając jej przekroczenie granic swobody umów określonej w treści art. 3531 k.c. poprzez zagwarantowanie sobie przez pozwanego pełnej dowolności w zakresie ustalenia wysokości zobowiązań strony powodowej jako kredytobiorcy, a także w zakresie zmiany wysokości oprocentowania kredytu.
Ponadto zarzuciliśmy nieważność umowy z uwagi na sprzeczność z zasadami współżycia społecznego w świetle art. 58 § 2 k.c., jak również nieważność jako konsekwencja abuzywności kwestionowanych postanowień umownych w zakresie indeksacji walutą obcą. Podnieśliśmy również sprzeczność z art.3851 § 2 k.c. oraz że zastosowany mechanizm indeksacji dąży do obejścia treści art. 69 ustawy prawo bankowe.
W odpowiedzi na pozew Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pozwany zakwestionował powództwo w całości. Wskazał między innymi, że zgodnym zamiarem stron i celem umowy było wprowadzenie do umowy mechanizmu indeksacji oraz powiązanego z nim oprocentowania. Ponadto umowa kredytowa zawarta pomiędzy stronami jest ważna, a wszystkie jej postanowienia pozostają skuteczne. Pozwany podniósł zarzut przedawnienia.
Pogląd przedstawiony przez naszą Kancelarię m.in. co do abuzywności klauzul zawartych w treści umowy oraz skutków tej abuzywności zaaprobował Sąd orzekający w niniejszym postępowaniu. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd wskazał, iż żądanie stwierdzenia nieważności spornej umowy kredytu było uzasadnione.
Zdaniem Sądu postanowienia dotyczące indeksacji w zakresie, w jakim odsyłają do kursów waluty ustalonych jednostronnie przez Bank w Tabelach kursowych są sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego, gdyż wprowadza do stosunku zobowiązaniowego element nadrzędności jednej ze stron i podporządkowania drugiej strony, bez odwołania do jakichkolwiek obiektywnych kryteriów, zakreślających granice swobody jednej ze stron. Naruszenie istoty stosunku zobowiązaniowego oznacza przekroczenie granic swobody umów określonych w art. 3531 k.c. i prowadzi do nieważności czynności prawnej jako sprzecznej z ustawą (art. 58 k.c.).
Ponadto w umowie brak było określenia wysokości świadczenia, do spełniania którego zobowiązany był kredytobiorca, tj. nie określono kwot rat, w których miał być spłacany kredyt, ani obiektywnego i weryfikowalnego sposobu ich ustalenia. Zasada swobody umów nie zezwala na to, aby jedna strona, zwłaszcza silniejsza, mogła na etapie realizacji umowy kredytu narzucać drugiej stronie wymiar jej zobowiązań, szczególnie w zakresie podstawowych obowiązków drugiej strony wynikających z tej umowy.
Jednocześnie zawarte w treści umowy zapisy mają charakter niedozwolony W ocenie Sądu, klauzula indeksacyjna obejmująca warunek ryzyka kursowego nie została skonstruowana w sposób jasny i zrozumiały, nie rozkłada ryzyka i przyznaje Bankowi uprawnienia do jednostronnego i arbitralnego modyfikowania świadczenia konsumentów. W konsekwencji postanowienia wprowadzające tego rodzaju mechanizm są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy konsumentów.
Nadto Sąd zwrócił uwagę, że TSUE potwierdził możliwość dopuszczenia wyjątkowo, a więc pod pewnymi szczególnymi warunkami, możliwości zastąpienia nieuczciwych postanowień umownych przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym, niemniej jednak wyjaśnił następnie, że nie jest możliwe uzupełnienie luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym.
Wobec powyższego Sąd biorąc pod uwagę żądanie główne sformułowane w pozwie, a także z powodu występujących w umowie klauzul niedozwolonych, uznał umowę za nieważną.
W konsekwencji Sąd uznał, że strona powodowa posiada interes prawny w żądaniu ustalenia nieważności umowy kredytu zawartej z Bankiem, działając na podstawie art. 189 k.p.c. Nadto Sąd w odniesieniu do zarzutu przedawnienia wskazał, że termin przedawnienia najwcześniej może biec od chwili, gdy strona powodowa dowiedziała się, że umowa kredytowa, którą zawarła, zawiera klauzule abuzywne, które mogą skutkować jej nieważnością.
Mając na uwadze powyższe, Sąd podzielił zaprezentowaną przez naszą Kancelarię argumentację w zakresie nieważności przedmiotowej umowy kredytowej i zasądził zwrot kosztów postępowania.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny. Bank zapowiedział apelację od powyższego orzeczenia, jednak mając na uwadze kierunek linii orzeczniczej, należy wyrazić nadzieję, że wyrok utrzyma się w II instancji.
Sprawę prowadzi adw. Jacek Sosnowski – Kancelaria Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.