Wyrokiem z dnia 7 lipca 2022 r. Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie, III Wydział Cywilny, sygn. akt III C 1605/20 ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny zawarta w 2007 r. pomiędzy naszymi Klientami a GE Money Bankiem S.A. z siedzibą w Gdańsku, którego następcą prawnym jest Bank BPH S.A. z siedzibą w Gdańsku jest nieważna w całości.
Jednocześnie Sąd zasądził od Pozwanego Banku na rzecz naszych Klientów łącznie kwotę 239 134,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 19 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty. Sąd uzależnił moment wymagalności roszczenia od złożenia oświadczenia przez Konsumentów, co do braku woli kontynuacji umowy po dokonaniu pouczenia przez Sąd, co do skutków stwierdzenia nieważności umowy, a takie pouczenie i wola zostały wyrażone na rozprawie 18 stycznia 2022 r.
W niniejszej sprawie pozew został złożony w grudniu 2020 r., Sąd dokonał wszystkich ustaleń na dwóch terminach rozpraw, a na trzeciej rozprawie został ogłoszony wyrok.
W ramach postępowania dowodowego zostali przesłuchani nasi Klienci oraz świadkowie Banku, natomiast zeznania tych drugich zdaniem Sądu miały drugorzędne znaczenie dla sprawy: „w stosunku do przedmiotowej sprawy zeznania te nie mają istotnego charakteru, oraz w żaden sposób nie podważają wiarygodności twierdzeń powodów oraz nie mają znaczenia dla ważności umowy.” Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu bankowości oraz rachunkowości na okoliczności wskazane przez strony uznając, iż nie miały one znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
Kwestionowane postanowienia Sąd Okręgowy uznał za spełniające wszystkie przesłanki abuzywności. Tabela kursów, a w szczególności jeden z jej elementów – marża Banku – ustalana była jednostronnie przez wierzyciela – w tym przypadku przez przedsiębiorcę, podmiot silniejszy ekonomicznie, dysponujący sztabem 7 wyspecjalizowanych osób skupiających swoje życie zawodowe wokół dokonywania czynności bankowych takich jak ta zawarta pomiędzy stronami.
Sąd pogląd przedstawione przez stronę powodową, zgodnie z którym klauzule denominacji i indeksacji walutowej w umowach kredytu powinny być, na podstawie art. 3851 § 1 k.c. w związku z art. 69 ust. 1 Prawa bankowego traktowane jako służące określeniu głównego świadczenia stron w postaci wypłaty kwoty kredytu i spłat kwoty kredytu w ratach.
Jeżeli więc kwota kredytu jest określona niejednoznacznie, przez odniesienie do przyszłej tabeli kursowej, określanej dyskrecjonalnie przez Pozwany Bank, to konsensus, co do głównych świadczeń stron nie został osiągnięty. Skoro kwestionowane postanowienia odnoszą się do głównych świadczeń stron to należy przyjąć, że brak było konsensu, co do niezbędnych elementów umowy kredytu.
Sąd nie podzielił stanowiska Pozwanego, że nie doszło do naruszenia interesów konsumenta, albowiem w chwili zawierania umowy oprocentowanie kredytu było korzystniejsze, zaś Powodowie nie mieli zdolności kredytowej, gdyby chcieli zaciągnąć kredyt złotówkowy. Sąd nie zgodził się także ze stanowiskiem strony pozwanej, że stosowany przez nią kurs miał charakter rynkowy.
W szczególności znaczenie miało tu nie samo wykonywanie umowy, lecz postanowienia tej umowy, które pozwalały na swobodne kształtowanie kursu.
Zdaniem Sądu teoria niebieskiego ołówka nie znajduje w niniejszej sprawie zastosowania, ponieważ „marża” nie ma charakteru samodzielnego świadczenia i powiązanie go z dobrowolnie dobranym obiektywnym wskaźnikiem, nie zmienia istoty charakteru postanowienia umownego, więc umowa nie może zostać uzupełniona o kurs średni NBP.
Co istotne, Sąd Okręgowy podkreślił, że do konwalidacji umowy nie doprowadziło wejście w życie ustawy antyspreadowej, która umożliwiała spłatę kredytu we frankach szwajcarskich, ponieważ o abuzywności postanowień umownych decyduje chwila zawarcia umowy. Powyższe dało podstawy do uznania umowy za nieważną i uznania, że świadczenie spełnione przez konsumentów ma charakter świadczenia nienależnego
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski, adw. Michalina Kasjaniuk oraz adw. Mateusz Chmiel – Kancelaria adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni