W dniu 29 czerwca 2022 r. Sad Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie, Wydział XVI Cywilny w osobie Asesora SR Mariusza Pisarczyka wydał wyrok w sprawie o sygn. akt XVI C 217/21 ustalający nieważność umowy o kredyt hipoteczny WŁASNY KĄT zawartej w 2007 r. pomiędzy naszymi Klientami a Bankiem PKO BP S.A. z siedzibą w Warszawie oraz zasądził pełne koszty procesu, tym samym uwzględniając powództwo w całości.
Powstępowanie zostało zainicjowane pozwem złożonym w lutym 2021 r., a więc postępowanie pierwszoinstancyjne trwało nieco ponad 16 miesięcy. W ramach postępowania dowodowego został dopuszczony dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości o specjalności bankowej oraz przesłuchano Powódkę.
Powodowie wskazali w pozwie, że w umowie nigdy nie doszło do ustalenia wysokości kursu dla pary CHF/PLN, ponieważ kurs ten określono poprzez odwołanie się do tabel obowiązujących w banku. Kredytobiorcy podnieśli, że nigdy nie otrzymali żadnej wypłaty we frankach szwajcarskich. Z tego powodu w dacie zawarcia umowy nie wiedzieli jaka będzie kwota udzielonego im kredytu.
Powodowie podkreślili, że kurs kupna franka, po jakim miał zostać wypłacony kredyt nie był z nimi w jakikolwiek sposób negocjowany. W ocenie Powodów uznanie za abuzywne postanowień umownych zawartych w umowie kredytowej skutkuje niemożliwością jej realizacji zgodnie z art. 69 ustawy – Prawo bankowe.
Ponadto wobec naruszenia w sposób rażący ich interesów jako konsumentów uznać należy, że umowa jest nieważna w myśl art. 58 § 3 k.c. Powodowie wskazali, że przy zawarciu umowy bank naruszył zasady współżycia społecznego, a w szczególności zasadę uczciwości i przyzwoitości.
W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew Pozwany podniósł, że Powodowie we wniosku o udzielenie kredytu wprost wskazali, że wybierają kredyt w walucie CHF. Jednocześnie od początku trwania umowy kredytu Powodowie dysponowali możliwością spłaty kredytu bezpośrednio w walucie CHF. W przypadku, gdyby kredytobiorcy zdecydowali się na wybór rachunku walutowego albo technicznego prowadzonego w walucie kredytu, to wówczas mogliby dokonywać spłaty bezpośrednio w walucie CHF, a w konsekwencji do przeliczania wysokości rat kredytu w CHF na złoty polski nie znajdowałby zastosowania kurs sprzedaży dewiz z tabeli kursów banku. W ocenie Pozwanego strona powodowa dokonała zatem z bankiem indywidualnych uzgodnień w zakresie wyboru rachunku i waluty do spłaty kredytu.
Sąd stwierdził, że z przyjętej przez strony konstrukcji umowy kredytu wynika zatem, że w chwili zawarcia umowy, nie doszło do precyzyjnego i jednoznacznego określenia kwoty kredytu. Umowa nie określała zatem wprost kwoty podlegającej wypłacie oraz zwrotowi przewidując jedynie, że kwota ta zostanie ustalona w wyniku określonych działań matematycznych dokonywanych przy wykorzystaniu kursu walut z tabeli banku. Stosując do przeliczenia tworzoną przez siebie tabelę kursów bank narzucił swoim kontrahentom sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej wypłacie oraz zwrotowi.
Sąd za chybiony uznał zarzut Pozwanego, że Powodowie mogli dokonywać spłaty kredytu w walucie CHF. W ocenie Sądu możliwość spłaty rat w walucie waloryzacji sama w sobie nie usuwa pierwotnej wady opisanego mechanizmu, tj. przeliczenia kwoty kredytu przy jego uruchomieniu, co rzutuje na całość obowiązku zapłaty przez kredytobiorców, a także na sposób obliczenia rat już zaspokojonych przez Powodów.
Sąd Rejonowy uznał kwestionowane postanowienia za niedozwolone w rozumieniu art. 3851 k.c. i podzielił pogląd, że nieuczciwe postanowienia umowne dotyczące kredytów denominowanych nie powinny być zastępowane mechanizmem przeliczeniowym opartym na przepisach kodeksu cywilnego. W związku z tym uznał, że umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy.
Na zakończeniu uzasadnienia Sąd podkreślił, że dla oceny kwestionowanych postanowień umownych bez znaczenia pozostawały pobudki, jakimi inicjując niniejsze postępowanie kierowali się Kredytobiorcy – w szczególności zaś to, czy było to spowodowane wzrostem kursu waluty CHF. W ocenie Sądu, nie sposób było także uznać, że roszczenie Powodów, w rozumieniu art. 5 k.c. było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Nie można bowiem w żadnym wypadku uznać, że konsument, który swoje roszczenia wywodzi z niedozwolonych postanowień umownych, wprowadzonych do umów przez przedsiębiorcę, nadużywa swoich praw podmiotowych
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Michalina Kasjaniuk – Kancelaria Adwokacka Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni