Wyrokiem z dnia 16 lutego 2022 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu, XVIII Wydział Cywilny, sygn. akt XVIII C 1651/20 ustalił, że umowa dwie umowy kredytu zawarte w lutym 2008 r. pomiędzy naszymi Klientami, a poprzednikiem prawnym pozwanego Raiffeisen Bank International AG ( Spółka Akcyjna ) Oddział w Polsce – EFG Eurobank Ergasias S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce są nieważne. W sprawie Sąd obciążył w całości pozwany Bank kosztami procesu w kwocie 11 834 zł.
Pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony 1 października 2020 roku. Kredyty zostały zaciągnięte na zakup dwóch działek w celach rekreacyjnych. Formalnie były to działki rolne, ale zgodnie z planem zagospodarowania można było również ich używać w celach budowlanych. Klienci planowali wybudować się na jednej działce, a drugą pozostawić dla dzieci – z nadzieją, że w przyszłości również będą chciały wybudować się w tym miejscu. Co istotne, Klienci mieli wcześniej historię kredytową w złotówkach w niedużej wysokości, który zaciągnęli na rozbudowę domu rodziców, gdzie wspólnie z żoną postanowili zamieszkać. Początkowo był do kredyt w złotówkach, a później został zamieniony na frankowy.
Dodatkowo sprawę komplikował fakt, że Powód w dacie zawarcia umowy prowadził jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie informatyki. Bank w postępowaniu Sądowym kwestionował status konsumenta, wskazując, że Klient był w rzeczywistości przedsiębiorą, a nie konsumentem.
W trakcie przesłuchania Powodów okazało się, że Powodowie po raz pierwszy otrzymali umowy kredytowe w momencie ich podpisywania. Zapoznali się z nimi pobieżnie, mieli zaufanie do banku. Nie mieli przy tym wpływu na żadne zapisy znajdujące się w umowach. Pozostawali w przekonaniu, że bank udzielił im kredytów mimo braku zdolności, za co podniósł marżę, wobec tego nie próbowali negocjować warunków żadnej z umów. Pracownik banku poinformował kredytobiorców, że frank szwajcarski powoduje, że umowy kredytu są tańsze. Nie wyjaśnił powodom innych skutków wpisania waluty CHF w umowie kredytu, nie wyjaśnił mechanizmu związanego z takim rodzajem kredytu, ani nie wspomniał o ryzyku wahań kursu.
Sąd, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego stwierdził, iż bezspornie należało uznać, że obie umowy kredytu zostały sporządzona w oparciu o wzorzec umowny. W ocenie Sądu należało zbadać, czy charakter tych umów został przedstawiony w odniesieniu do przeciętnego konsumenta w sposób jednoznaczny. Zdaniem Sądu dla przeciętnego konsumenta postanowienia obu umów określające charakter kredytu zostały sformułowane w sposób niejednoznaczny – bowiem nie sposób jest określić w jakiej konkretnie walucie zostały zawarte umowy, w CHF czy w PLN.
Przedmiotowa umowa nie była rόwnież jednoznaczna w zakresie w jakim – dla ustalenia wysokości zobowiązania kredytobiorcy – wykorzystuje mechanizm spreadu walutowego, jak i sam mechanizm indeksacji. Mając na uwadze powyższe należy uznać, że kredytobiorcy nie zostali dostatecznie poinformowani w istocie o celu, dla którego w umowie zastosowano przedmiotowy mechanizm indeksacji.
Pracownik Banku nie wytłumaczył im w sposób wyczerpujący powyższego mechanizmu na żadnym etapie zawierania umowy kredytu. Sąd ustalił, iż bezsprzecznie umowy, które skutkują wyraźną nierównością informacyjną stron stosunku zobowiązaniowego, jak i niedoinformowaniem konsumenta, skutkującym brakiem możliwości dokonania oceny istotnych konsekwencji ekonomicznych warunków umownych dla swoich zobowiązań fnansowych, a tym samym do podjęcia świadomej i rozważnej decyzji, są również sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. W tej sytuacji Sąd zgodził się z wyrażonym w pozwie stanowiskiem, dochodząc do wniosku, że obie umowy w całości są nieważne (art. 58 § 1 i 2 k.c.). Zapadły wyrok jest nieprawomocny.