W dniu 11 stycznia 2022 r. Sąd Okręgowy w Bielsku – Białej I Wydział Cywilny (Przewodnicząca: Sędzia SO Marzena Buszka) wydał wyrok, w którym ustalił, że umowa kredytu hipotecznego zawarta przez naszą Klientkę z EFG Eurobank Ergasias S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie (obecnie Raiffeisen Bank International AG) jest nieważna oraz zasądził od pozwanej na rzecz powoda zwrot kosztów procesu.
Pozew wpłynął do Sądu w dniu 5 marca 2021 r., a wyrok zapadł po przeprowadzeniu 2 rozpraw. Postępowanie w I instancji trwało zatem ok. 10 miesięcy. Sąd ograniczył postępowanie dowodowe w zasadzie wyłącznie do przesłuchania naszej Klientki. Jako nieistotne pominął Sąd wnioski o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka Banku oraz opinii biegłego z zakresu rachunkowości o specjalności bankowej.
Sprawa dotyczyła kredytu konsolidacyjnego, który został udzielony m. in. na spłatę kredytu złotowego na zakup lokalu mieszkalnego. Kredyt ten był tzw. kredytem indeksowanym do CHF, tj. takim, w którym kwota udzielonego kredytu była wyrażona w złotówkach.
Główne żądanie pozwu obejmowało ustalenie nieważności umowy kredytu jako niezgodnego z przepisami Kodeksu cywilnego oraz art. 69 Prawa bankowego.
Pozwany Bank w odpowiedzi na pozew wnosił o oddalenie powództwa, podnosząc m. in., iż jego zdaniem sporna umowa jest ważna, zgodna z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, w tym regulacjami Kodeksu cywilnego oraz Prawa Bankowego, a także zarzut przedawnienia roszczeń.
Zdaniem Sądu I instancji powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości. Z ustnych motywów wyroku wynika, że sporna umowa kredytu została uznana za nieważną jako sprzeczna z przepisami art. 58, 353 (1) Kodeksu cywilnego oraz art. 69 ust. 1 Prawa bankowego. Przede wszystkim zdaniem Sądu Bank mógł jednostronnie określać kursy wypłaty oraz spłaty kredytu, a tym samym wysokość rat. W konsekwencji nasza Klientka musiała spłacać nadwyżkę na każdej racie kredytu. Stanowi to przekroczenie zasady swobody umów. Nie zostały również w sposób jasny sformułowane postanowienia umowy kredytu, a powódka nie wiedziała jaka jest łączna wysokość spłacanego kredytu. Stanowi to zdaniem Sądu o braku elementów przedmiotowo istotnych umowy. Wobec tego spełnione wszystkie przesłanki określone w przepisach Kodeksu cywilnego jak i unijnej dyrektywy 93/13 do zakwestionowania postanowień umowy.
Orzeczenie Sądu kształtowało się pod wpływem orzeczeń Sądu Najwyższego, Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz wielu Sądów powszechnych. Sąd unieważnił umowę kredytu wskazując, że podziela argumentację strony powodowej. Bank nie spełnił także obowiązku informacyjnego w stosunku do kredytobiorcy. Sąd dostrzegł abuzywność klauzul przeliczeniowych w umowie, natomiast mając na uwadze orzecznictwo TSUE zdecydował, że w polskim prawie nie istnieją przepisy, które mogłyby wypełnić lukę po wyeliminowaniu z umowy niedozwolonych postanowień.
Skutkiem uznania za niedozwolone postanowień umownych dotyczących sposobu ustalania kursów walut na potrzeby wypłaty i spłaty kredytu jest konieczność ich pominięcia przy ustalaniu treści stosunku prawnego wiążącego strony. Postanowienia takie trzeba uznać za niewiążące już w chwili zawarcia umowy. Brak zatem w umowie tych postanowień musiał w ocenie Sądu prowadzić do upadku całej umowy kredytowej.
Ocena treści zakwestionowanych postanowień prowadzi do wniosku, że są one sprzeczne z dobrymi obyczajami i prowadzą do rażącego naruszenia interesów powoda jako konsumenta. W sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami godzą one w równowagę kontraktową Stron, a także zmierzają do wprowadzenia konsumenta w błąd, wykorzystując jego zaufanie i brak specjalistycznej wiedzy.
W konsekwencji powyższego rozstrzygnięcia Sąd zasądził również zwrot kosztów procesu.
W chwili obecnej wyrok jest nieprawomocny, a Bank zapowiedział apelację. W przypadku uprawomocnienia orzeczenia, szacunkowa korzyść Klientki Kancelarii wyniesie ok. 270 tys. złotych.
Sprawę prowadzą adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Bartłomiej Górczyński – Kancelaria adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni