Pozwem przeciwko Bankowi BPH S.A. z grudnia 2019 roku Kancelaria wniosła w imieniu Klientów o stwierdzenie nieważności umowy zawartej z GE Money Bank S.A. oraz zasądzenie od banku kosztów procesu. Ewentualnie, z ostrożności procesowej Kancelaria wniosła o zasądzenie od banku na rzecz naszych Klientów kwoty 23.633,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, wskutek uznania postanowień indeksacyjnych do CHF za abuzywne i tym samym bezskuteczne względem kredytobiorców.
Wyrokiem z 23 lipca 2021 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku (sędzia Małgorzata Korol) przychylił się do stanowiska wyrażonego w pozwie i ustalił, że sporna umowa kredytu jest nieważna w całości oraz zasądził od Banku BPH na rzecz naszych Klientów kwotę 6417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Osią sporu w przedmiotowej sprawie była umowa kredytu indeksowanego do waluty obcej – CHF, zawarta w 2008 roku na kwotę 154 555 zł. Strony uzgodniły okres spłaty na 360 równych rat miesięcznych. Umowę zawarto w celu pokrycia części kosztów budowy nieruchomości mieszkalnej położonej w Kleosinie oraz kosztów z tytułu: ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy, opłaty sądowej należnej za wpis hipoteki, ubezpieczenia na życie oraz na wypadek trwałej i całkowitej niezdolności do pracy. Kredyt miał zostać wypłacony w złotych polskich przy jednoczesnym każdorazowym przeliczeniu wysokości wypłacanej kwoty złotych polskich na CHF wg kursu kupna walut dla CHF na podstawie kursu kupna/sprzedaży dla kredytów hipotecznych udzielonych przez pozwany Bank, obowiązującego w dniu dokonania wypłaty przez GE Money Bank.
W trakcie procesu Sąd wyznaczył dwa terminu rozpraw, podczas których przesłuchiwał naszych Klientów na okoliczności towarzyszące zawarciu umowy kredytu. Nasi Klienci wskazali, że zaufali doradcy kredytowemu, a bank nie przedstawił im w chwili pospisywania umowy informacji tyczących się ryzyk walutowych.
Doradca kredytowy zachwalał produkt, jako bezpieczny, a nawet wskazał iż frank szwajcarski nie powinien wzrosnąć w trakcie wykonywania umowy kredytu powyżej 2,70 zł. Nasi klienci zeznali, że znając ryzyko kursowe, na jakie zostawi wystawieni przez bank – nigdy nie zdecydowaliby się podpisać umowy kredytu indeksowanego kursem waluty obcej. Nadto, w trakcie przesłuchania nasi Klienci podkreślali, że nigdy nie byli świadomi tego, w jaki sposób bank tworzy swoje tabele kursowe, ani nie potrafią zweryfikować prawidłowości wysokości naliczanych przez bank rat.
Kierując się nadto wytycznymi Sądu Najwyższego, Sąd na rozprawie upewnił się, czy nasi Klienci zdają sobie sprawę z konsekwencji prawnych wynikających z unieważnienia w całości zawartej umowy kredytowej a wobec wyraźnego ich stanowiska odwołującego się do nieważności umowy, przy uwzględnieniu stanu istniejącego w dacie zamknięcia rozprawy, uznał, iż nie ma obawy, że ustalenie owej nieważności doprowadzi do niekorzystnych i penalizujących skutków dla konsumentów. W trakcie drugiej z rozpraw Sąd oddalił dowód z opinii biegłego, albowiem uznał go za nieistotny dla ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.
Uzasadniając wyrok Sąd wskazał, że klauzule indeksacyjne zawarte w umowie kredytowej naszych Klientów nie odwoływały się do obiektywnych wskaźników, na które żadna ze stron nie miała wpływu, lecz pozwalały wyłącznie bankowi na określenie miernika wartości wedle jego arbitralnej woli. Uprawnienie banku do określania wysokości kursu kupna i sprzedaży franka szwajcarskiego nie doznawało zdaniem Sądu żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń.
Na mocy spornych postanowień bank mógł jednostronnie, a przy tym w sposób wiążący, modyfikować wskaźnik, według którego obliczana była wysokość zobowiązania kredytowego naszych Klientów, a tym samym mógł wpływać na wysokość ich świadczenia w przyszłości. Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd zgodził się z argumentacją Kancelarii wskazaną w pozwie i uznał, iż klauzule umowne zawarte w § 1 ust. 1, § 7 ust. 2, § 10 ust. 6, 7, 11, § 17 spornej umowy kredytu należy uznać za niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 381[1] § 1 k.c., a konsekwencji uznał iż w umowie nie określono głównych świadczeń stron umowy kredytu.
Nieważność umowy skutkuje tym, że nie istnieje stosunek prawny, który miał powstać między stronami w następstwie zawarcia umowy.
Dodatkowo Sąd podkreślił, że nie ma możliwości uzupełnienia luk powstałych w umowie kursem średnim Narodowego Banku Polskiego, a to wskutek wyrugowania z jej treści abuzywnych klauzul przeliczeniowych, albowiem stałoby to w sprzeczności z aktualnym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny, jednak mając na uwadze kierunek linii orzeczniczej, można być dobrej myśli co do ostatecznego ewentualnego rozstrzygnięcia przed Sądem Apelacyjnym.