Wyrokiem wydanym dnia 27 czerwca 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, II Wydział Cywilny w sprawie o s sygn. akt II C 3233/20 w osobie SSR del. Anna Kiełek, ustalił nieważność umowy o kredyt hipoteczny WŁASNY KĄT zawartą w 2006 r. pomiędzy naszymi klientami a Powszechną Kasą Oszczędności Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie oraz zasądził pełne koszty procesu, tym samym uwzględniając powództwo w całości.
W niniejszej sprawie pozew złożono w lutym 2020 r., Sąd dokonał wszystkich ustaleń na jednej rozprawie, a na drugiej rozprawie został ogłoszony wyrok. Łącznie postępowanie trwało niespełna 20 miesięcy. W ramach postępowania dowodowego został dopuszczony dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości o specjalności bankowej oraz przesłuchano Powódkę.
Powodowie wskazali w pozwie, że w umowie nigdy nie doszło do ustalenia wysokości kursu dla pary CHF/PLN, ponieważ kurs ten określono poprzez odwołanie się do tabel obowiązujących w banku. Kredytobiorcy podnieśli, że nigdy nie otrzymali żadnej wypłaty we frankach szwajcarskich. Z tego powodu w dacie zawarcia umowy nie wiedzieli jaka będzie kwota udzielonego im kredytu.
Powodowie podkreślili, że kurs kupna franka, po jakim miał zostać wypłacony kredyt nie był z nimi w jakikolwiek sposób negocjowany. W ocenie Powodów uznanie za abuzywne postanowień umownych zawartych w umowie kredytowej skutkuje niemożliwością jej realizacji zgodnie z art. 69 ustawy – Prawo bankowe. Ponadto wobec naruszenia w sposób rażący ich interesów jako konsumentów uznać należy, że umowa jest nieważna w myśl art. 58 § 3 k.c. Powodowie wskazali, że przy zawarciu umowy bank naruszył zasady współżycia społecznego, a w szczególności zasadę uczciwości i przyzwoitości.
W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew Pozwany podniósł, że Powodowie we wniosku o udzielenie kredytu wprost wskazali, że wybierają kredyt w walucie CHF. Jednocześnie od początku trwania umowy kredytu Powodowie dysponowali możliwością spłaty kredytu bezpośrednio w walucie CHF. W przypadku, gdyby kredytobiorcy zdecydowali się na wybór rachunku walutowego albo technicznego prowadzonego w walucie kredytu, to wówczas mogliby dokonywać spłaty bezpośrednio w walucie CHF, a w konsekwencji do przeliczania wysokości rat kredytu w CHF na złoty polski nie znajdowałby zastosowania kurs sprzedaży dewiz z tabeli kursów banku. W ocenie Pozwanego strona powodowa dokonała zatem z bankiem indywidualnych uzgodnień w zakresie wyboru rachunku i waluty do spłaty kredytu.
Sąd stwierdził, że z przyjętej przez strony konstrukcji umowy kredytu wynika zatem, że w chwili zawarcia umowy, nie doszło do precyzyjnego i jednoznacznego określenia kwoty kredytu. Umowa nie określała zatem wprost kwoty podlegającej wypłacie oraz zwrotowi przewidując jedynie, że kwota ta zostanie ustalona w wyniku określonych działań matematycznych dokonywanych przy wykorzystaniu kursu walut z tabeli banku. Stosując do przeliczenia tworzoną przez siebie tabelę kursów bank narzucił swoim kontrahentom sposób ustalania wysokości kwoty podlegającej wypłacie oraz zwrotowi.
Sąd za chybiony uznał zarzut Pozwanego, że Powodowie mogli dokonywać spłaty kredytu w walucie CHF. Pozwany wskazał bowiem, że Powodowie mieli możliwość w toku realizacji umowy dokonać zmiany wybranego uprzednio rachunku bankowego do spłaty kredytu. W ocenie Sądu możliwość spłaty rat w walucie waloryzacji sama w sobie nie usuwa pierwotnej wady opisanego mechanizmu, tj. przeliczenia kwoty kredytu przy jego uruchomieniu, co rzutuje na całość obowiązku zapłaty przez kredytobiorców, a także na sposób obliczenia rat już zaspokojonych przez Powodów.
Sąd uznał, że kwestionowane postanowienia stanowią klauzule abuzywne, a więc że nie wiążą one konsumentów (art. 3851 § 2 k.c.), przy czym po wyeliminowaniu z umowy abuzywnego mechanizmu przeliczeniowego nie byłoby możliwe dalsze obowiązywanie umowy kredytu zgodnie z jej pozostałą treścią, a więc usunięcie tych klauzul prowadziło w konsekwencji do upadku (nieważności) całej umowy. W ocenie Sądu przedmiotowa umowa kredytu jest nieważna również jako sprzeczna z istotą stosunków umownych.
Wobec powyższego, zdaniem Sądu, umowa jest nieważna ex tunc na podstawie art. 58 § 1 k.c. jako sprzeczna z art. 69 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo bankowe w brzmieniu obowiązującym w chwili jej zawierania.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Michalina Kasjaniuk – Kancelaria adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni