Sąd Okręgowy w Poznaniu XVIII Wydział Cywilny wyrokiem z dnia 29 listopada 2021 roku, sygn. akt XVIII C 1846/20 ustalił, że umowa kredytu budowlanego w walucie wymienialnej zawarta pomiędzy naszą Klientką, a poprzednikiem prawnym pozwanego BNP PARIBS Bank Polska S.A. siedzibą w Warszawie jest nieważna oraz obciążył pozwany Bank kosztami procesu i z tego tytułu zasądził od Pozwanego na rzecz powódki kwotę 6.451,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400,00 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
Sporna umowa została zawarta przez Strony w 2006 roku. Kredyt został przeznaczony na zakup lokalu mieszkalnego w Poznaniu. Pozew inicjujący niniejsze postepowanie wpłynął do Sądu w sierpniu 2020 roku. Sprawa została rozpoznana na trzech posiedzeniach, na których przeprowadzony został dowód z przesłuchania Stron, ograniczony do przesłuchania Powódki. Sąd oddalił wnioski o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego.
Podkreślenia wymaga okoliczność, iż w trakcie trwania postępowania, Pozwany wystosował względem Powódki propozycję ugodową. Zgodnie z jej założeniami kredyt miał być walucie polskiej, kwotą kredytu miała być kwota faktycznie wypłacona, zaś sam kredyt miał być oprocentowany wg. stawki WIBOR 3M + stała marża 1,34. Jednocześnie w przypadku zawarcia ugody hipoteka miała zostać zmieniona na walutę polską. Pozostałe parametry, w tym okres kredytowania miały pozostać bez zmian.
Według ogólnej propozycji ugodowej Powódce do spłaty pozostała kwota ok. 74 000 zł, która to kwota ponad czterokrotnie przewyższała rzeczywiste zadłużenie Powódki względem Banku, kształtujące się na dzień złożenia propozycji, na poziomie ok. 13 000 zł. Z powyższych względów przedstawiona propozycja była zatem skrajnie niekorzystna dla Powódki.
Zgodnie z prezentowaną przez nas argumentacją przedmiotowa umowa kredytu jest nieważna na podstawie art. 58 § 1 k.c., jako sprzeczna z przepisami art. 69 ust. 1 Prawa bankowego i art. 3531 k.c.
Kwota kredytu podlegająca wypłacie oraz zwrotowi nie została w umowie ściśle oznaczona, jak również nie zostały wskazane szczegółowe, obiektywne zasady jej określenia z uwagi na zastosowanie przy uruchomieniu kredytu kursu kupna według kursów walut obowiązujących w Banku w chwili wypłaty, zaś przy spłacie kursu sprzedaży waluty obowiązującego w Banku w chwili spłaty. Ponadto § 38 ust. 1 Regulaminu Bank odsyła do kursu sprzedaży walut obowiązującego w Banku w chwili spłaty przy obliczaniu odsetek prowizji oraz opłat. Bankowi pozostawiono zatem w istocie swobodę w określeniu kwoty podlegającej wypłacie i zwrotowi przez Kredytobiorcę, ponieważ ani Umowa kredytu, ani Regulamin nie precyzują w jaki sposób kredytujący bank wyznacza kursy walut.
Takie ukształtowanie stosunku zobowiązaniowego narusza jego istotę, gdyż wprowadza do stosunku zobowiązaniowego element nadrzędności jednej ze stron i podporządkowania drugiej strony, bez odwołania do jakichkolwiek obiektywnych kryteriów, zakreślających granice swobody.
Naruszenie istoty stosunku zobowiązaniowego oznacza przekroczenie granic swobody umów określonych w art. 3531 k.c. i prowadzi do nieważności czynności prawnej jako sprzecznej z ustawą, na podstawie art. 58 § 1 k.c. Przy czym w realiach niniejszej sprawy bez znaczenia pozostawała okoliczność, że Strony zawarły aneks umożliwiający spłatę bezpośrednio w walucie CHF.
Równolegle do przedstawionych powyżej rozważ strona powodowa wskazuje, iż umowie zawartej przez strony znajdują się zapisy stanowiące klauzule niedozwolone. Z uwagi na brak ustalenia w umowie sposobu ustalania kursów CHF Powódka została pozbawiona możliwości weryfikacji wysokości kursu ustalanej przez bank, co przekładało się także na brak możliwości sprawdzenia przez nią wysokości swojego zadłużenia, co świadczy o rażącym naruszeniu interesów konsumenta.
W tym miejscu wskazać również należy, iż Pozwany w całości przeniósł na Powódkę ryzyko kursowe, zabezpieczając w ten sposób wyłącznie swoje interesy, bez przyznania w zamian jakichkolwiek korzyści na rzecz Powódki oraz możliwości kontrolowania przez Powódkę działań podejmowanych przez Bank w przedmiotowym zakresie. Co istotne, Powódka nie została w sposób należyty poinformowana o ryzyku kursowym, ryzyku zmiennej stopy procentowej oraz o tych aspektach wspomnianego ryzyka, które przesądzają o niedozwolonym charakterze kwestionowanych postanowień.
Wyeliminowanie zaś znajdujących się w Umowie oraz Regulaminie zapisów stanowiących klauzule niedozwolone, skutkowałoby tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należałoby ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, co przemawia za jej całkowitą nieważnością.
Sprawę prowadził adw. Jacek Sosnowski. i adw. Katarzyna Wójcik – Kancelaria Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni