Wyrokiem z dnia 12 maja 2022 roku Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie, II Wydział Cywilny, sygn. akt II C 490/19 zasądził od pozwanego Banku BPH Spółki Akcyjnej z siedzibą w Gdańsku na rzecz Naszej Klientki kwotę 452 005,02 zł oraz kwotę 19 467,87 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dat i kwot wskazanych treści sentencji wyroku na skutek stwierdzenia nieważności umowy kredytu z dnia 16 kwietnia 2007 r. W pozostałym zakresie Sąd oddalił powództwo. Ponadto Sąd zasądził na rzecz Naszej Klientki od pozwanego Banku kwotę 11 877 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego.
-
Sąd Okręgowy Warszawa – Praga zasądził od pozwanego Banku BPH kwotę 452 005,02 zł oraz kwotę 19 467,87 CHF na rzecz Naszej Klientki na skutek stwierdzenia nieważności umowy kredytu z 2007 roku.
-
Sąd zasądził na rzecz Klientki kwotę 11 877 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
-
Sąd uznał, że w sprawie wystąpiła bezwzględna nieważność umowy, opierając swoje rozstrzygnięcie na dyrektywie unijnej dotyczącej nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz przepisach kodeksu cywilnego implementowanych do polskiego prawa unijnego (art. 3851 k.c.).
W treść pozwu i dalszych pism procesowych domagaliśmy się zasądzenia od Pozwanego na rzecz Powódki kwot w złotych polskich i frankach szwajcarskich uiszczonych przez Powódkę na poczet umowy kredytu wobec nieważności tej umowy albo jej unieważnienia na podstawie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym.
W ocenie Sądu, w realiach niniejszej sprawy wystąpiła bezwzględna nieważność w/w umowy uzasadniająca uwzględnienie roszczenia o zapłatę wywodzonego przez Naszą Klientkę z nieważności spornej umowy już od początku procesu. Sąd w uzasadnieniu wyroku wskazał, iż zastosowanie znajdują tu zarówno zapisy dyrektywy unijnej w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, jak też przepisy kodeksu cywilnego implementowane do polskiego porządku prawnego w wykonaniu prawa unijnego (art. 3851 k.c.).
W uzasadnieniu wskazano, iż zostały spełnione przesłanki do uznania postanowień przewidujących waloryzacje kredytu za postanowienia niedozwolone. Z jednej strony klauzule waloryzacyjne różnicują wysokość kursu przyjętego dla przeliczeń kwoty kredytu z PLN na CHF, a następnie przeliczeń wysokości wymaganej spłaty CHF na PLN, a z drugiej strony – pozwalają kredytodawcy na swobodne ustalenie każdego z tych kursów, bez podania ściśle kryteriów wysokości wyznaczania kursów. Już samo zróżnicowanie pomiędzy kursem kupna i sprzedaży stosowanym dla określenia wysokości spłaty uznać należy za sprzeczne z dobrymi obyczajami, a równocześnie rażąco naruszające interesy konsumenta.
Równocześnie nie budzi wątpliwości, że konstrukcja w której w chwili wypłaty kredytu wysokość wyrażonego w złotych polskich zobowiązania konsumenta jest – w wyniku zastosowania dla jej ustalenia kursu sprzedaży- wyższa niż wysokość udzielonego kredytu, stanowi naruszenie interesów klienta. Ze wskazanych przyczyn za niedozwolone zostały uznane zapisy odnoszące się do ustalania wysokości kursów w Tabeli banku.
Wobec powyższego, nie ma możliwości utrzymania w mocy umowy kredytowej zawartej przez Powódkę z Pozwanym bankiem bez w/w niedozwolonych postanowień regulujących mechanizm indeksacji i różnic kursów walutowych. Prowadziłoby to bowiem do zmiany charakteru umowy poprzez wyeliminowanie ryzyka kursowego związanego z indeksacją kwoty kredytu do CHF, a tylko istnienie owego ryzyka uzasadnia zastosowanie w umowie przy określaniu wysokości oprocentowania stopy międzybankowej tej waluty, czyli LIBOR.
Skoro zamiarem stron było zawarcie umowy kredytu indeksowanego kursem CHF, to istnienie owej umowy bez klauzul waloryzacyjnych nie ma racji bytu i jest sprzeczne z naturą tego stosunku obligacyjnego, gdyż przekształcenie kredytu indeksowanego w kredyt złotowy byłoby równoznaczne ze zmianą głównego przedmiotu umowy. Równocześnie Sąd stwierdził, iż luki umownej spowodowanej wyłączeniem z umowy zapisów abuzywnych nie da się w żaden sposób uzupełnić, co skutkuje – jak wskazano już powyżej- stwierdzeniem upadku tejże umowy.
Przesłankowe stwierdzenie nieważność umowy o kredyt zawartej przez strony skutkowała zaś uznaniem za zasadne żądania strony powodowej o zwrot tego, co na jej podstawie świadczyła zgodnie z treścią art. 410 k.c. W konsekwencji czego, Sąd zasądził na rzecz Naszej Klientki wszystkie środki uiszczonej przez nich na rzecz Banku w wykonaniu tejże umowy tytułem zwrotu nienależnego świadczenia, opierając się w tym zakresie tzw. teorię dwóch kondykcji.
Sąd podzielił więc zaprezentowaną przez naszą Kancelarię argumentację w zakresie nieważności przedmiotowej umowy kredytowej i zasadności zasądzenia od pozwanego Banku na rzecz Naszej Klientki zwrotu środków pieniężnych wpłaconych tytułem jej wykonania.
Jednocześnie Sąd nie uwzględnił argumentacji drugiej strony. Pozwany bowiem w toku niniejszego postępowania mimo obszernej argumentacji zawartej w odpowiedzi na pozew, nie udowodnił, aby doszło do jakichkolwiek negocjacji czy indywidualnego uzgodnienia postanowień umowy, a także aby Klienci zostali rzetelnie poinformowani o ryzykach wynikających z tego typu umowy.
Pamiętając o tym, zwracaliśmy szczególną uwagę, że niedozwolony charakter klauzul przeliczeniowych jako tylko jedną z wad umowy, wskazując przy tym na szereg innych podstaw do uznania umowy za całkowicie nieważną, co musiało skutkować zasądzeniem wszelkich kwot uiszczonych przez Powódkę na poczet w/w umowy.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny, jednak mając na uwadze kierunek linii orzeczniczej należy wyrazić nadzieję, że wyrok utrzyma się w II instancji.
Sprawę prowadził adw. Jacek Sosnowski