Wyrokiem z dnia 24 maja 2023 roku wydanym w sprawie o sygn. akt I ACa 967/22 Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny oddalił apelację Banku Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie XXIV Wydział Cywilny z dnia 18 maja 2022 r., sygn. akt XXIV C 1804/20 ustalającego nieważność umowy o kredyt budowlano – hipoteczny zawartej przez naszych Klientów z poprzednikiem prawnym pozwanego Banku oraz zasądził na ich rzecz kwotę w wysokości 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.
Postępowanie przed Sądem Apelacyjnym trwało 10 miesięcy. Sąd nie uwzględnił sformułowanego przez apelujący Bank wniosku o zmianę wydanego przez Sąd Okręgowy postanowienia o pominięciu wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego ponieważ opinia ta była zbędna dla rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego, jakim jest kwestia ważności bądź nieważności zawartej przez strony umowy kredytu, jak również dla rozstrzygnięcia kwestii abuzywności niektórych zapisów umownych.
Rozpoznając wywiedziony przez Bank środek zaskarżenia Sąd wskazał, że jak najbardziej zgodne z orzecznictwem jest stanowisko Sądu I Instancji co do sprzeczności umowy z treścią art. 3531 k.c. W tym miejscu wskazać bowiem należy, iż w ocenie Sądu I Instancji argumentem podważającym ważność zawartej przez Strony umowy o kredyt budowlano – hipoteczny była przede wszystkim sprzeczność tej umowy z treścią art. 69 ustawy prawo bankowe oraz nieprecyzyjne określenie kwoty kredytu, która opisana jest jako kwota CHF, ale wypłacona została w polskich złotówkach po przeliczeniu według nieznanego kursu stosowanego i ustalanego dowolnie przez Bank.
Sąd podzielił ponadto stanowisko Powodów również co do drugiej podstawy, mianowicie co do tego, że w umowie znajdują się także klauzule indeksacyjne, które pozwalają Bankowi w sposób dowolny kształtować kursy walut, przez co nigdy nie dochodzi do spłaty nominalnej wartości kredytu. Niemożliwe przez to było określenie wysokości samego kredytu, jak i poszczególnych rat, co świadczy o odejściu od konstrukcji kredytu, którego kluczowym elementem jest obowiązek zwrotu kwoty otrzymanej. Co więcej, w wyniku ustalanego jednostronnie przez bank kursu waluty powstaje dodatkowy koszt kredytu nieprzewidziany w samej umowie oraz w przepisach ustawy prawo bankowe.
Sąd Apelacyjny podkreślił jednak, że w sprawie o charakterze konsumenckim ma jednak priorytet art. 3851 k.c. Jednocześnie Sąd podzielił rozważania Sądu I Instancji w części w jakiej odnosiły się do abuzywności i skutków tej abuzywności, niemożności modyfikowania klauzul są prawidłowe. W ocenie Sądu objęta żądaniem pozwu umowa zawierała klauzule abuzywne, które podlegały wyeliminowaniu z jej treści, jako sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające prawa konsumenta jako strony słabszej. W niniejszej sprawie spełnione zostały wszystkie przesłanki abuzywności.
Nie budziło wątpliwości, iż Powodowie w sporze z Pozwanym posiadają status konsumenta w rozumieniu art. 221 k.c., albowiem zawarta przez nich umowa o kredyt budowlano – hipoteczny została zawarta w celach zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Dla posiadania statusu konsumenta bez znaczenia pozostaje poziom wiedzy eksperckiej posiadanej przez osobę fizyczną w chwili zawierania umowy.
Z tego względu nieistotna dla rozstrzygnięcia pozostawała okoliczność, iż nasi Klienci kilka lat przed zawarciem spornej umowy zaciągnęli kredyt powiązany z walutą obcą – euro.
W ocenie Sądu kwestionowane przez naszych Klientów postanowienia umowy nie zostały z nimi indywidualnie uzgodnione. Pozwany w żaden sposób nie wykazał, aby Powodowie mieli możliwość negocjowania umowy kredytu.
W dalszej kolejności Sąd uznał, że postanowienia umowy w zakresie wypłaty kredytu oraz spłaty kredytu i odsetek stanowią o świadczeniach głównych stron i nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, przede wszystkim z tego względu, iż umowa kredytowa ( Załącznik nr 7 ) w postanowieniach dotyczących mechanizmu denominacji odsyła do obowiązującej w banku Tabeli kursów, Powodom nie zostały zaś przedstawione jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające z umowy, co do jej konsekwencji ekonomicznych.
Jednocześnie po wyeliminowaniu postanowień abuzywnych nie dało się utrzymać przedmiotowej umowy w mocy, ponieważ zmieniłaby ona całkowicie swój charakter, wbrew temu, na co umówiły się strony, co w konsekwencji prowadziło do wniosku o nieważności spornej umowy kredytu.