Wyrokiem z dnia 26 stycznia 2022 roku wydanym w sprawie o sygn. akt VI ACa 371/20 Sąd Apelacyjny w Warszawie po rozpoznaniu apelacji złożonej przez pozwany Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu oddalił wniesiony środek zaskarżenia oraz zasądził na rzecz naszego Klienta kwotę 4050 zł tytułem kosztów postępowania apelacyjnego. Tym samym wyrok jest prawomocny a nasz Klient wolny od kredytu frankowego.
Po krótce wskazać należy, iż wyrok Sądu I Instancji ustalający nieważność spornej umowy kredytowej zapadł w styczniu 2020 roku. Apelacja złożona przez pozwany Bank wpłynęła do Sądu Apelacyjnego w Warszawie w maju 2020 roku, jednakże postępowanie zostało zawieszone do czasu rozstrzygnięcia przez Sąd Najwyższy zagadnień prawnych w sprawie o sygn. akt III CZP 11/21. Pomimo braku uchwały finalnie Sąd przychylił się jednak do złożonego przez naszą Kancelarię wniosku o podjęcie zawieszonego postępowania i wyznaczył termin rozprawy apelacyjnej.
W wywiedzionej apelacji pozwany Bank starał się przeforsować argumentację, iż Sąd I Instancji nie uwzględnił wniosków, jakie wypływają z orzecznictwa europejskiego dotyczącego wykładni przepisów Dyrektywy 93/13 zapadłego na gruncie podobnych spraw, a w szczególności wyroku TSUE z dnia 14 marca 2019 roku w sprawie Dunai, C-118/17 i nie przeprowadził wyodrębnienia w łączącej strony umowie dwóch rodzajów klauzul tj. klauzul ryzyka walutowego, dotyczących stricte zastosowania mechanizmu indeksacji zobowiązania kredytowego kursem waluty obcej oraz klauzul spreadów walutowych, dotyczących wyłącznie odesłania do stosowanych przez bank kursów walutowych, co w konsekwencji doprowadziło do przeprowadzenia łącznej oceny ww. klauzul przez pryzmat przesłanek określonych w art. 3851 § 1 k.c.
Odnosząc się do zarzutu braku rozróżnienia klauzuli ryzyka walutowego oraz klauzuli spreadowej Sąd wskazał, że klauzule te składają się na określenie świadczenia głównego Stron. W orzecznictwie wyróżnia się, że klauzula ryzyka walutowego dotyczy głównych świadczeń Stron, zaś klauzula spreadu określa sposób przeliczenia, niemniej jednak klauzule te składają się na klauzulę waloryzacyjną.
Wskazać jednak należy, iż wbrew twierdzeniem Pozwanego, uznanie postanowień umownych dotyczących wprowadzenia mechanizmu indeksacji za określające główne świadczenia stron nie wyłącza możliwości stwierdzenia, że stanowią one niedozwolone postanowienia umowne. Jest tak w przypadku, w którym nie zostały one sformułowane w sposób jednoznaczny (art. 3851 § 1 k.c.), nie zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem (art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz. Urz. UE.L 1993 Nr 95, str. 29). Tego typu sytuacja ziściła się na kanwie niniejszej sprawy.
Kwestionowane przez stronę powodową postanowienia umowne nie spełniały wymogu transparentności bowiem w chwili zawarcia umowy (ta data jest miarodajna dla oceny postanowień; por. uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 czerwca 2018 r., sygn. akt III CZP 29/17) konsument nie był w stanie ocenić wysokości własnego zobowiązania, a zatem skutków ekonomicznych wynikających z zawartej umowy oraz ryzyka ekonomicznego, związanego z zawarciem przez niego umowy.
Co istotne, w realiach niniejszej sprawy samo uznanie klauzuli spreadu walutowego za abuzywną musi skutkować zastosowaniem sankcji z art. 3851 § 1 k.c. do całej klauzuli indeksacyjnej, w szczególności również do warunku ryzyka kursowego. Poprzestanie na usunięciu z treści umowy jedynie postanowień odnoszących się do tabeli kursowej oznaczałoby odwołanie się do niedopuszczalnej redukcji utrzymującej skuteczność. Sąd podkreślił, iż brak jest możliwości zastosowania przepisów dyspozytywnych, bo ich nie ma. Podnoszony w apelacji art. 358 § 2 k.c. wszedł w życie po zawarciu umowy, zaś przepisy przejściowe nie przewidywały jego zastosowania do wcześniejszych stanów faktycznych. W skutek bezskuteczności kwestionowanych postanowień umowę łączącą strony należało uznać za nieważną w całości.
Sąd Apelacyjny uwzględnił złożony przez pozwany Bank wniosek o wstrzymanie skuteczności i wykonalności zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie oraz punktu drugiego wyroku tut. Sądu do czasu zakończenia postępowania kasacyjnego.
Sprawę prowadził adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Katarzyna Wójcik – Kancelaria adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni