W dniu 30 sierpnia 2022 roku Sąd Okręgowy w Katowicach I Wydział Cywilny w składzie: Przewodniczący: Sędzia Ewa Dyja wydał wyrok w sprawie o sygn. akt: I C 558/22, w którym ustalił, że umowa o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF, zawarta w sierpniu 2008 roku pomiędzy naszymi Klientami, a Pozwanym mBank S.A. jest nieważna. Ponadto zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 156.595,18 złotych oraz kwotę 123.868,78 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 12 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty, nadto kwotę 11.834 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Pozew złożono do Sądu 30 marca 2022 r., tak więc wyrok został wydany po trwającym równo 5 miesięcy procesie, podczas którego przeprowadzono 1 rozprawę. W jej trakcie przesłuchano 2 wyłącznie naszych Klientów.
W pozwie zawarliśmy główne żądanie ustalenia nieważności umowy kredytu, zasądzenia spłaconych kwot w złotych i frankach szwajcarskich na zasadzie „teorii dwóch kondykcji” oraz – ewentualne – o tzw. „odfrankowienie”.
Sąd uwzględniając powództwo w sprawie naszych Klientów w całości wskazał w uzasadnieniu orzeczenia, że powodom przysługuje interes prawny w żądaniu ustalenia, iż umowa z sierpnia 2008 r. jest nieważna. W dalszej części uzasadnienia Sąd poczynił rozważania nad kwestią wadliwości tejże Umowy, którą zarzucili powodowie. Po pierwsze Sąd potwierdził, że umowa niewątpliwie została zawarta z konsumentami. Po drugie, postanowienia spornej umowy nie zostały z konsumentami indywidualnie uzgodnione (w taki sposób, by mieli oni na jego treść rzeczywisty wpływ). Ponadto szereg postanowień kształtuje prawa i obowiązki konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, jednocześnie naruszając ich interesy w sposób rażący. Równocześnie niejednoznacznie sformułowane postanowienia dotyczą – zgodnie z aktualnym orzecznictwem – głównych świadczeń stron.
Sąd podkreślił, że zastosowanie, jak ma to miejsce w przedmiotowej Umowie, niejednolitego miernika wartości, czyli stosowanie zarówno kursu kupna CHF (przy wypłacie kredytu lub jego transz), jak i kursu sprzedaży CHF (przy spłacie rat kapitałowo-odsetkowych i odsetkowych) generuje niezrozumiały i niczym nieuzasadniony zysk po stronie kredytodawcy w oderwaniu od jakichkolwiek zmian kursów waluty obcej. W przypadku gdyby, czysto hipotetycznie, do spłaty kredytu doszło tego samego dnia, w którym kredytobiorcy go otrzymali, a kurs CHF pomiędzy wypłatą a spłatą nie uległby zmianie, to mimo wszystko musieliby zwrócić kwotę wyższą od otrzymanej, gdyż kursy sprzedaży są wyższe od kursów kupna.
Tym samym Bank uzyskuje swoiste dodatkowe świadczenie, które nie stanowi zarówno odsetek, jak i dodatkowych prowizji związanych z udzieleniem czy obsługą kredytu, przy czym zastosowanie takich mechanizmów nie znajduje żadnego uzasadnienia w postanowieniach przedmiotowej Umowy. Podsumowując powyższe rozważania, klauzule przeliczeniowe zawarte w § 7 ust. 1 oraz § 11 ust. 5 Umowy należy uznać za niedozwolone postanowienia umowne w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. Konsekwencją stwierdzenia niedozwolonej klauzuli umownej spełniającej przesłanki ww. przepisu jest działająca ex lege sankcja bezskuteczności niedozwolonego postanowienia. Usunięcie klauzul indeksacyjnych czyni zaś przedmiotową Umowę dotkniętą niedającym się usunąć brakiem, skutkującym jej nieważnością, wobec czego należało orzec jak w punkcie 1 sentencji wyroku.
Wyłączenie mechanizmu waloryzacji i pominięcie odesłania do gotówkowego kursu kupna franka szwajcarskiego czyni bowiem niemożliwym określenie w walucie obcej równowartości kwoty kredytu udzielonego w złotych stanowiącej wysokość zobowiązania kredytobiorców, a tym samym odpada realizacja funkcji umowy o kredyt w złotych waloryzowany kursem CHF. Bez zastosowania przewidzianego w umowie narzędzia przeliczeniowego i gotówkowego kursu sprzedaży nie da się też określić wysokości zobowiązań kredytobiorców płatnych w złotych jako równowartość raty w walucie obcej.
W razie uznania za abuzywne postanowień umowy i ich eliminacji nie można natomiast zastąpić kursów z tabeli banku zastrzeżonych w umowie, żadnym innym kursem notowania franka szwajcarskiego do złotego, w tym średnim kursem ogłaszanym przez NBP, czy jakimkolwiek innym. W konsekwencji uznania przedmiotowej Umowy za nieważną, na podstawie art. 410 § 1 k.c. po stronie powodów powstało roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia.
W przypadku uprawomocnienia się wyroku tej treści, łączna korzyść naszych Klientów opiewać będzie w sumie na kwotę ok. 470.000,00 złotych 123.868,78 CHF, wraz z odsetkami.
Sprawę prowadzą: adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Bartłomiej Górczyński z Kancelarii Adwokackiej Adwokat Jacek Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.