Wyrok ustalający nieważność umowy kredytu bez przeprowadzonej rozprawy
W dniu 8 marca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (SSO Edyta Sornat-Unisk) w sprawie XXVIII 3948/21 na posiedzeniu niejawnym wydał wyrok w którym: ustalił, że umowa kredytu hipotecznego zawarta z EFG Eurobank Ergasias S.A. Spółką Akcyjną Oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie, prowadzącym działalność pod nazwą Polbank EFG jest nieważna oraz zasądził od pozwanego Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu , oddział w Polsce z siedzibą w Warszawie na rzecz powodów zwrot kosztów procesu w całości.
Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w kwietniu 2021 r.
W toku postępowania dowodowego Sąd pominął znaczną część wniosków dowodowych zgłoszonych na okoliczności wykazane zgodnie z twierdzeniami wnioskodawcy lub nieistotne dla sprawy. Dowody te miały bowiem częściowo wykazać fakty wykazane zgodnie z twierdzeniami stron, a częściowe nieistotne dla rozstrzygnięcia. Sąd pominął wniosek pozwanego o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadka będącego pracownikiem banku, jak również wnioski obu stron o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych czy przesłuchania stron, gdyż w ocenie Sądu miały one dowodzić okoliczności bezspornych albo nieistotnych dla sprawy.
Sąd wydając wyrok oparł się na dokumentach złożonych do akt sprawy, które w większości były bezsporne. Co istotne, Sąd pominął dowód z przesłuchania strony powodowej uznając, że okoliczności które mają zostać tym dowodem wykazane, wynikają z dokumentów złożonych do akt sprawy.
W ocenie Sądu postanowienia umowy opisane w pozwie a określające indeksację są nieważne jako sprzeczne z art. 353 (1) kc.
W umowie kredytu brak jest precyzyjnych zasad, którymi bank miał się kierować przy ustalaniu kursów. Brak jest również przepisów prawa, które wpływają na sposób określania kursu przez pozwanego. Sposób określania kursów stosowanych przez bank dla poszczególnych transakcji w świetle umowy jest niczym nieograniczony. Wbrew pozorom kryteria rynkowe i potencjalny wpływ nadzoru finansowego nie stanowią tu wystarczającej granicy. Ustalenie kursu na zbyt niskim (w przypadku kupna) lub zbyt wysokim (w przypadku kursu sprzedaży) poziomie nie musi spowodować rezygnacji kontrahentów banku z transakcji walutowych już tej przyczyny, iż zgodnie z umową są zobowiązane do zawierania takich transakcji. Bank może ponadto ustalić równocześnie kilka tabeli kursów i stosować je w zależności od rodzaju transakcji (a więc inny kurs stosować dla transakcji kantorowych, inny dla skupu/sprzedaży dokonywanej za pośrednictwem rachunków bankowych, zaś jeszcze inny dla obliczeń związanych z udzielaniem i spłatą kredytów).
Kwota kredytu podlegająca zwrotowi nie została w umowie ściśle oznaczona, jak również nie zostały wskazane szczegółowe, obiektywne zasady jej określenia. Zawarta zatem w umowie i regulaminie regulacja zasad ustalania kursów stwarza jedynie pozór jej ustalenia.
Uznanie klauzuli indeksacyjnej za postanowienie podmiotowo istotne również prowadzi do wniosku o nieważności umowy. Zdaniem Sądu strony nie zawarłyby opisanej w pozwie umowy bez postanowień odnoszących się do przeliczeń PLN na CHF.
To oznacza, że umowę należało uznać za nieważną w całości. Zdaniem Sądu Okręgowego zawarte w umowie i regulaminie postanowienia określające sposoby wyliczenia kwoty kredytu podlegającej spłacie i wysokości rat kredytu są abuzywne, a tym samym nie wiążą powoda. W realiach sprawy niniejszej prowadzi to do nieważności umowy, gdyż zakwestionowane postanowienia określają główne świadczenia stron i bez nich nie sposób wykonywać umowy.
W świetle poczynionych ustaleń, Sąd uznał kwestionowaną umowę za nieważną w całości.
Wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadził adw. Jacek Sosnowski z Kancelarii Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.