Pozwem z grudnia 2019 roku Kancelaria wniosła w imieniu Klientów o stwierdzenie nieważności umowy kredytu zawartej z Bankowi BPH S.A. (poprzednio GE Money Bank S.A.),ewentualnie w przypadku nie uznania żądania Kancelaria o zasądzenie kwoty 23.633,39 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, wskutek uznania postanowień indeksacyjnych do CHF za abuzywne i tym samym bezskuteczne względem kredytobiorców oraz zasądzenie od banku kosztów procesu. Postępowanie trwało 32 miesiące.

Wyrokiem z 23 lipca 2021 r. Sąd Okręgowy w Białymstoku (sędzia Małgorzata Korol) przychylił się do stanowiska wyrażonego w pozwie i ustalił, że sporna umowa kredytu jest nieważna oraz zasądził od Banku BPH na rzecz naszych Klientów kwotę 6417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Przedmiotem sporu w sprawie była umowa kredytu indeksowanego do waluty obcej – CHF na kwotę 154 555 zł, zawarta w lipcu 2008 r. Umowa została zawarta w celu pokrycia części kosztów budowy nieruchomości mieszkalnej oraz kosztów z tytułu: ubezpieczenia od ryzyka utraty pracy, opłaty sądowej należnej za wpis hipoteki, ubezpieczenia na życie oraz na wypadek trwałej i całkowitej niezdolności do pracy. Kredyt miał zostać wypłacony w walucie polskiej przy jednoczesnym przeliczeniu wypłacanej kwoty na CHF, według kursu kupna walut dla CHF na podstawie kursu kupna/sprzedaży stosowanego przez Bank w dniu wypłaty kredytu.

W trakcie postępowania procesowego zostały wyznaczone dwa terminy rozpraw, podczas których Sąd przesłuchał naszych Klientów na okoliczności związane z zawarciu umowy kredytu. Nasi Klienci podczas rozpraw wskazali, że zaufali doradcy kredytowemu, który zachwalał kredyt jako produkt bezpieczny i bardzo stabilny. Nasi klienci w chwili podpisywania umowy nie zostali poinformowani w sposób należyty o ryzykach walutowych.

Ponadto nasi klienci nie byli świadomi sposobu, w jaki bank tworzy własne tabele kursowe, ani nie potrafili zweryfikować ich prawidłowości i wysokości naliczanych przez bank rat. Gdyby natomiast nasi klienci od samego początku znali ryzyko kursowe, na jakie zostaliby wystawieni przez bank, to nigdy by nie zdecydowaliby się na podpisanie umowy kredytu indeksowanego kursem CHF.

Poza przesłuchaniem klientów naszej kancelarii Sąd przeprowadził również dowód na piśmie z zeznań świadka(pracownika banku), z kolei dowód z opinii biegłego nie został przeprowadzony, albowiem Sąd uznał, iż jest zbędny.

Podczas drugiej rozprawy, Sąd kierując się wytycznymi Sądu Najwyższego, upewnił się, czy nasi Klienci zdają sobie sprawę z konsekwencji prawnych wynikających z unieważnienia zawartej umowy kredytowej, a wobec ich wyraźnego stanowiska, Sąd uznał, że nie ma obawy, że ustalenie owej nieważności doprowadzi do niekorzystnych i penalizujących skutków dla konsumentów.

W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że klauzule indeksacyjne zawarte w umowie kredytowej przez naszych Klientów nie odwoływały się do obiektywnych wskaźników, na które żadna ze stron nie miała wpływu, lecz pozwalały wyłącznie bankowi na określenie miernika wartości wedle jego arbitralnej woli. Uprawnienie banku do określania wysokości kursu kupna/sprzedaży franka szwajcarskiego nie doznawało zdaniem Sądu żadnych formalnie uregulowanych ograniczeń.

Na mocy spornych postanowień umownych bank mógł jednostronnie, a przy tym w sposób wiążący konsumenta modyfikować wskaźnik, według którego obliczana była wysokość zobowiązania kredytowego, a tym samym mógł wpływać na wysokość świadczeń naszych klientów w przyszłości. Mając na uwadze powyższe, Sąd zgodził się z argumentacją prezentowaną przez naszą Kancelarię w pozwie, dlatego uznał zawarte w § 1 ust. 1, § 7 ust. 2, § 10 ust. 6, 7, 11, § 17 postanowienia umowne za abuzywne (niedozwolone).

W rezultacie w umowie nie zostały określone główne świadczenia stron, albowiem nie istniała możliwość uzupełnienia powstałych w umowie luk za pomocą średniego kursu NBP.  Tym samym Sąd I instancji stwierdził nieważność umowy, która polega na tym, że czynność dotknięta takim rygorem uznawana jest za niewywołującą żadnych skutków od samego początku.

Od zapadłego wyroku Sądu I instancji Bank złożył apelację, w której podniósł szereg zarzutów naruszenie przepisów postępowania oraz prawa materialnego, w tym załączając do apelacji opinię prawną w przedmiocie możliwości i celowości usunięcia z umowy kredytu wyłącznie postanowień dotyczących marży kursowej Banku oraz opinię prawną w sprawie wyroku TSUE w sprawie C-19/20.

Wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2022 r. Sąd Apelacyjny w Białymstoku, I Wydział Cywilny, sygn. akt I ACa 990/21 oddalił apelację Banku i zasądził na rzecz naszych klientów solidarnie kwotę 4.050,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą.

W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny w Białymstoku podzielił naszą argumentację odnośnie zasadności powództwa i bezzasadności apelacji pozwanego Banku.
Przede wszystkim Sąd II instancji wskazała, że interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie nieważności umowy istniał i nie doszło do naruszenia artykułu 189 kpc, jako że wyrok ustalający jednoznacznie usunie niepewność prawną, co do dalszego istnienia umowy, natomiast interes prawny nie zostałby wyczerpany poprzez powództwo o zapłatę. W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy wszechstronnie rozważył zgromadzony w sprawie materiał dowodowy i poczynił prawidłowe, niesprzeczne z tym materiałem ustalenia faktyczne, nie dopuszczając się w ocenie dowodów obrazy art. 233 § 1 k.p.c.

Sąd odwoławczy podzielił również ocenę prawną powództwa zaprezentowaną przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku co do nieważności spornej umowy. Ponadto Sąd Apelacyjny nie zgodził się z zdaniem banku, że §17 umowy odwołuje się do kursu średniego NBP i zawiera dwa odrębne obowiązki umowne stron, tj. obowiązek przeliczenia waluty według kursów średnich NBP i obowiązek zapłaty marży przez kredytobiorcę – które mają inną treść, funkcję i nie są ze sobą nierozerwalnie związane, a w konsekwencji usunięcie obowiązku zapłaty marży nie wpłynie na istotę pozostałych warunków umowy, a co za tym idzie Sąd powinien stwierdzić, że jedynie warunek dotyczący marży nie wiąże konsumenta.

W ocenie Sądu Apelacyjnego element marży Banku jest ściśle powiązany z określeniem wysokości kursu Banku, który stanowił jedną z jego części składowych. Zmienna marża banku natomiast miała za zadanie jedynie korygować kurs średni NBP, dlatego postanowienia umowne odnoszące się do marży nie tworzyły odrębnego zobowiązania, lecz stanowiły element składowy mechanizmu indeksacji.

Mając na uwadze powyższe, pogląd prezentowany przez bank powołujący się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2022 r. w sprawie II CSKP 364/22 o samodzielnym charakterze marży i ustalaniu kursu CHF nie został podzielony w ustnych motywach rozstrzygnięcia Sądu Apelacyjnego.

Sąd odwoławczy w odniesieniu do pozostałych kwestii abuzywności postanowień umownych uregulowanych w art. 3851 i nast. k.c. wskazał, że zostały one ocenione prawidłowo przez Sąd I instancji. Bez wątpienia klienci naszej kancelarii byli konsumentami podczas zawierania umowy, postanowienia odnoszące się do klauzuli indeksacji kształtowały świadczenia główne, które były sformułowane w sposób niejednoznaczny, co uniemożliwiało kontrolę ich abuzywności.

Ponadto klauzule niedozwolone rażąco naruszały interes konsumentów, pozostawiając kwestię kursu, wysokości rat kapitałowo-odsetkowych w gestii przedsiębiorcy, silniejszej strony umowy. Poza tym Sąd II instancji wskazał, że nie istnieje możliwość zastąpienia postanowień niedozwolonych przepisami dyspozytywnymi, które mogłyby mieć zastosowanie w miejsce niedozwolonych postanowień umownych. W rezultacie umowę zawartą między naszymi klientami a bankiem należało uznać za nieważną.

Zapadły wyrok jest prawomocny, stanowi podstawę do rozliczeń naszych Klientów z pozwanym Bankiem (takie czynności zostały już podjęte przez naszą Kancelarię), w tym wykreślenia zabezpieczenia hipotecznego na kredytowanej nieruchomości.
Bank wniósł o wstrzymanie wykonalności wyroku, tym niemniej wniosek nie został jeszcze rozpoznany przez Sąd II instancji.

Sprawę prowadzili adwokat Jacek Sosnowski wraz z adwokatem Tomaszem Pietrusiakiem, Kancelaria Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.

Inne ciekawe wyroki omawiamy na naszym kanale YouTube – zapraszamy do subskrybowania

PRAWOMOCNY WYROK unieważnienie kredytu BPH S.A. (GE Money Bank S.A.). WYGRYWAMY w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *