Z ogromną satysfakcją pragniemy Państwa poinformować naszym kolejnym sukcesie na sali rozpraw w sporze sądowym przeciwko BNP Paribas Bank Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie. Mianowicie w dniu 23 maja 2023 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu w sprawie zawisłej pod sygnaturą akt XVIII C 670/21, którym:
- ustalono nieistnienie stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu hipotecznego zawartej z Bankiem Gospodarki Żywnościowej Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie w dn. 12 stycznia 2009 r.,
- zasądził na rzecz Powodów od Pozwanego kwotę 11 834 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.
Droga do osiągnięcia referowanego rozstrzygnięcia rozpoczęła się w dniu 30 marca 2021 r. wraz ze złożeniem pozwu. Główne żądanie naszych Mocodawców stanowiło unieważnienie całej umowy kredytu hipotecznego, zaś żądaniem ewentualnym było tak zwane „odfrankowienie”. Jako podstawę dochodzonych roszczeń wskazano m. in. sprzeczność umowy z art. 69 ust. 1 i 2 Prawa bankowego oraz art. 353 § 1 k.c. i art. 3531 k.c. W uzasadnieniu pozwu wskazano, że Powodowie zawarli kwestionowaną umowę celem zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. W trakcie rozmów poprzedzających jej zawarcie, pracownik Banku nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku informacyjnego. Powodowie nie zostali w sposób rzetelny poinformowani o ryzyku walutowym związanym z zaciąganym przez nich kredytem denominowanym do franka szwajcarskiego. Doradca Klienta udzielił tylko ogólnych informacji o charakterystyce zobowiązania. Nasi Klienci byli przekonani, że frank szwajcarski jest najstabilniejszą walutą o minimalnych wahaniach kursowych. Jednocześnie Bank nie wyjaśnił zasad na jakich jest przeprowadzana denominacja kredytu. Wskazaliśmy także, że umowa naszych Mocodawców zawiera m.in. następujące klauzule niedozwolone, których istnienie usprawiedliwia główne żądania pozwu:
- § 37.1 Regulaminu kredytu hipotecznego i budowlanego,
- § 37.2 Regulaminu kredytu hipotecznego i budowlanego.
W odpowiedzi na pozew, Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od Powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od daty uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. W tym miejscu należy wskazać, że Pozwany zakwestionował roszczenie co do zasady, jak i co do wysokości. Podniósł również zarzut braku interesu prawnego w zakresie roszczenia o ustalenie, zarzut naruszenia treści art. 5 k.c. oraz art. 411 pkt 2 k.c. w odniesieniu do roszczenia o zapłatę.
Etap kontraktowania w przypadku naszych Mocodawców wyglądał de facto analogicznie jak w przypadku innych osób decydujących się na zawarcie umowy kredytu waloryzowanego kursem CHF. Tym samym otrzymali oni wyłącznie zdawkowe informacje mające na celu przedstawienie produktu oferowanego przez Bank jako atrakcyjnego i bezkonkurencyjnego. Co istotne, Powodowie w obecności pracownika Banku podpisali oświadczenie o następującej treści:
„Oświadczam że pracownik BGŻ SA przedstawił nam ofertę kredytu budowlanego w złotych i w walucie wymienialnej. Po zapoznaniu się z tą ofertą zdecydowałem, że dokonuję wyboru oferty kredytu w walucie wymienialnej, mając pełną świadomość, iż w okresie obowiązywania umowy kredytu może nastąpić wzrost kursu waluty kredytu, co spowoduje podwyższenie kwoty kredytu, odsetek, raty kapitałowo-odsetkowej przypadającej do spłaty, określonych w złotych polskich. Potwierdzam otrzymanie informacji o kosztach obsługi kredytów w przypadku niekorzystnej zmiany kursu waluty.”
Treść wyżej przywołanego dokumentu nie została z Powodami omówiona, zatem Bank również w tym zakresie nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku informacyjnego. W tym miejscu pragniemy nadmienić, że w naszej opinii cytowane oświadczenie ma charakter blankietowy, zatem trudno oczekiwać zaistnienia u Powodów świadomości m. .in. ryzyka walutowego po zapoznaniu się z jego treścią. Powodowie podejmując decyzję o zawarciu umowy kierowali się wyłącznie informacjami przekazanymi ustnie przez doradcę kredytowego. W konsekwencji, powyższe nie ma znaczenia dla oceny, czy przedsiębiorca spełnił wspomniany wymóg przejrzystości. Na kanwie niniejszej sprawy konsument nie został powiadomiony przez przedsiębiorcę o kontekście gospodarczym mogącym wpłynąć na zmiany kursów wymiany walut, zatem nasi Mocodawcy nie byli w stanie zwizualizować skali potencjalnych konsekwencji zawarcia umowy kredytowej dla swojej sytuacji finansowej. Nie bez znaczenia pozostaje także fakt, że ryzyko zostało rozłożone między stronami kontraktu w sposób asymetryczny. Ponadto wedle Sądu – bez znaczenia pozostaje fakt ujawnienia się omawianej nierównowagi wraz z gwałtownym wzrostem kursu franka szwajcarskiego.
Sąd wyznaczył dwa terminy rozpraw, na których wysłuchani zostali Powodowie. Jednocześnie na rozprawie pominięty został zgłoszony przez Bank dowód z opinii biegłego. W opinii Sądu, przedłożone przez Stronę powodową zestawienia wpłat i kalkulacja przygotowana przez analityka finansowego dają podstawę do stwierdzenia nieważności umowy kredytowej.
Mając na uwadze kształt zapadłego rozstrzygnięcia należy dojść do konkluzji, że Sąd uznał nasze stanowisko za uzasadnione. Z pisemnego uzasadnienia wyroku jasno wynika aprobata wobec tezy o abuzywnym charakterze postanowień umownych określających kwotę i walutę kredytu z naliczeniem spreadu walutowego.
Korzystne rozstrzygnięcie Sądu I instancji zapadło po upływie 25 miesięcy od dnia złożenia pozwu.
Pozwany zdecydował się na zaskarżenia omawianego rozstrzygnięcia, na skutek czego sprawa zawisła przed Sądem Apelacyjnym w Poznaniu pod sygnaturą akt I ACa 3022/23. Następnie Bank zaproponował naszym Mocodawcom porozumienie, które zyskało akceptację z ich strony. W konsekwencji, Sąd II instancji w dniu 24 stycznia 2024 r. wydał postanowienie w przedmiocie umorzenia postępowania.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski oraz r. pr. Małgorzata Wilczek – Kancelaria adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.