Wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2022 r. SO w Bielsku-Białej I Wydział Cywilny (SSO Marzena Buszka), sygn. akt I C 1383/21 uwzględnił powództwo w całości obejmujące dwie umowy kredytów indeksowanych do CHF zawartych przez naszych Klientów z Kredyt Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą w Warszawie (obecnie Santander Bank Polska Spółka Akcyjna w Warszawie):
- ustalił, iż umowa o kredyt na cele mieszkaniowe EKSRTALOKUM z sierpnia 2007 r. jest nieważna w całości;
- zasądził od Banku na rzecz naszych Klientów łącznie kwotę 305.834,59 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2021r. do dnia zapłaty;
- ustalił, iż umowa o kredyt na cele mieszkaniowe EKSRTALOKUM z lutego 2008 r. jest nieważna w całości;
- zasądził od Banku na rzecz naszych Klientów łącznie kwotę 50.088,53 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 sierpnia 2021r. do dnia zapłaty;
- zasądził od Banku na rzecz naszych Klientów kwotę 11.868 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.
Pozew został złożony do Sądu w lipcu 2021 r. Celem pierwszej umowy był zakup domu jednorodzinnego, a drugiej jego remont. Główne argumenty pozwu opierały się na zawarciu w umowie kredytu klauzul niedozwolonych oraz zarzutach w zakresie nieważności umowy kredytu wobec jej sprzeczności z ustawą prawo bankowe, poprzez brak określenia wysokości świadczenia kredytobiorcy. Poza tym wskazano na sprzeczność umowy z zasadą nominalizmu, art. 3531 k.c. oraz zasadami współżycia społecznego, w tym zasadami ekwiwalentności lojalności i uczciwości, co przejawiało się zwłaszcza w przerzuceniu całości ryzyka wynikającego z umowy na naszych Klientów, przy, zaniechaniu wypełnienia wobec nich przez Bank obowiązków informacyjnych w tym zakresie.
Wyrok zapadł po przeprowadzeniu dwóch rozpraw podczas których Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania stron z oczywistych względów ograniczony do przesłuchania naszych Klientów. Sąd postanowił pominąć wnioski Stron o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego oraz dowodu z przesłuchania świadków zawnioskowanych przez Bank.
Po zamknięciu przewodu sądowego, Sąd ogłosił wyrok uwzględniający powództwo w całości.
W ocenie Sądu w niniejszej sprawie nasi Klienci mieli interes prawny w ustaleniu nieważności umów mając na uwadze fakt ,iż są one w trakcie wykonywania, a istotne jest uzyskanie pewności, czy łączące umowy są ważne i czy nasi Klienci nadal powinni płacić raty oraz czy ich nieruchomość powinna być nadal obciążona hipoteką.
Zdaniem Sądu Zawarte przez strony umowy są nieważne jako sprzeczne z ustawą, tj. art. 3531 k.c. oraz art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe. Strona ekonomicznie silniejsza, czyli Bank była upoważniona do jednostronnego określenia kursu waluty wykorzystywanego do obliczenia kwot pobieranych z rachunku bankowego, jako spłaty rat kredytu. Kurs waluty był określany przez bank wedle tylko jemu znanych zasad.
Takie postanowienie umowne w sposób rażący przekracza granice swobody umów określone w art. 3531 k.c. Jeśli chodzi o jest sprzeczność z art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe Sąd podkreślił, iż kwota kredytu to nie tylko kwota wypłacana przez bank jako kredytodawcę, ale także kwota podlegająca spłacie przez kredytobiorcę.
W oparciu o umowy nasi Klienci zostali zaś zobowiązani do zwrotu Bankowi nie tylko kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami oraz do zapłaty prowizji, ale również do zapłaty kwoty przewyższającej sumę środków pieniężnych oddanych im do dyspozycji to jest nadwyżki wynikającej z zastosowania do wyliczeń z jednej strony kursu kupna waluty, a z drugiej kursu jej sprzedaży i odsetek od tej nadwyżki.
Sąd podkreśl także, iż nawet gdyby nawet nie podzielić stanowiska co do nieważności umów na podstawie art. 58 k.c., to ich nieważność wynika również z tego, że zawiera ona niedozwolone postanowienia umowne. W ocenie Sądu nie jest możliwe utrzymanie umów po wyeliminowaniu niedozwolonych klauzul umownych.
Skutkiem eliminacji niedozwolonych klauzul kształtujących mechanizm indeksacji jest przekształcenie kredytu złotowego indeksowanego do waluty obcej w zwykły (tzn. nieindeksowany) kredyt złotowy, oprocentowany według stawki powiązanej ze stawką LIBOR. Zarazem należy uznać, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu waloryzowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, choćby nadal chodziło tu tylko o inny podtyp czy wariant umowy kredytu.
Sąd opowiedział się przy tym za teorią dwóch kondykcji i na tej podstawie zasądził od Banku na rzecz naszych Klientów wszystkie kwoty uiszczone przez nich na poczet umów począwszy od ich zawarcia.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny.
Sprawę prowadzą adw. Jacek Sosnowski. i adw. Marcin Miszczuk – Kancelaria Adwokacka Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni