Wyrokiem z dnia 1 lipca 2021 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, XXVIII Wydział Cywilny, sygn. akt XXVIII C 3637/21, ustalił nieważność umowy kredytu budowlanego w walucie wymienialnej zawartej z d. Bankiem Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedzibą w Warszawie zawartą przez Klientów Kancelarii. Równocześnie Sąd obciążył Pozwany Bank w całości kosztami postępowania, zasądzając na rzecz kredytobiorców kwotę 11 834,00 zł.
Pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony w czerwcu 2020 roku, tym samym wyrok zapadł po roku procedowania. Głównym roszczeniem, które Sąd rozpatrywał w pierwszej kolejności było roszczenie o ustalenie nieważności przedmiotowej umowy. Podkreślenia wymaga fakt, iż wyrok w sprawie został wydany po przeprowadzeniu tylko jednej rozprawy, w trakcie której przesłuchano Powodów.
W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Sąd uznał, że zawarta przez strony umowa kredytu jest nieważna z powodu sprzeczności jej treści z art. 3531 k.c. Dodatkowo Sąd wskazał, iż stanowisko Powodów okazało się w pełni uzasadnione w najważniejszej części wskazującej na nieważność umowy ze względu na abuzywność klauzul walutowych.
Zdaniem Sądu, skutkiem niezwiązania konsumentów tymi postanowieniami jest nieważność całej umowy kredytu hipotecznego. W dalszej kolejności Sąd pokreślił, iż w chwili zawarcia umowy kredytu między Powodami, a Pozwanym, ustawa Prawo bankowe nie przewidywała możliwości udzielania kredytów denominowanych i indeksowanych. W swoich motywach rozstrzygnięcia Sąd wskazał również, iż w przedmiotowej umowie kredytu brak było precyzyjnych zasad, którymi bank miał się kierować przy ustalaniu kursów.
Brak jest również przepisów prawa, które wpływałyby na sposób określania kursu przez Pozwanego. Tym samym sposób określania kursów stosowanych przez bank dla poszczególnych transakcji w świetle niniejszej umowy był niczym nieograniczony. Postanowienia umowy nie zawierały zatem precyzyjnych reguł czy wzoru pozwalających na następczą weryfikację kursów przez Powodów.
W ten sposób Pozwany zastrzegł dla siebie możliwość jednostronnej zmiany wysokości zobowiązania Kredytobiorców. W ocenie Sądu w każdym wypadku umowa będzie sprzeczna z naturą zobowiązania jako takiego, jeśli określenie świadczenia zostanie pozostawione woli wyłącznie jednej ze stron. Również zawarcie aneksu do umowy, w którym przewidziano możliwość spłaty kredytu z rachunku w CHF, nie sanował wadliwej od początku umowy.
Niezależnie od stwierdzenia przez Sąd, że zawarta umowa była nieważna, Sąd uznał również, iż w umowie tej znalazły się także postanowienia niedozwolone w rozumieniu art. 3851 k.c. Podkreślenia wymaga fakt, iż w okolicznościach niniejszej sprawy Powodowie nie mieli wpływu na kształt kwestionowanych postanowień umowy. Wpływ kredytobiorców na umowę w istocie ograniczał się do takich kwestii jak przystąpienie do umowy, orientacyjne określenie wysokości kredytu czy szacowany okres spłaty.
Zdaniem Sądu strony nie zawarłyby opisanej w pozwie umowy bez postanowień odnoszących się do przeliczeń PLN na CHF, co oznacza, że umowę po ich wyeliminowaniu należało uznać za nieważną w całości. Sąd wyraźnie podkreślił, iż nie istniały i nie istnieją przepisy dyspozytywne, ani ustalone zwyczaje, które można by zastosować, aby wyeliminować braki i uniknąć stwierdzenia nieważności spornej umowy.
Sąd podzielił więc zaprezentowaną przez Kancelarię argumentację w zakresie nieważności przedmiotowej umowy kredytowej.
Pozwany w toku niniejszego postępowania mimo obszernej argumentacji zawartej w odpowiedzi na pozew, nie udowodnił, aby doszło do jakichkolwiek negocjacji czy indywidualnego uzgodnienia postanowień umowy, a także aby Powodowie zostali rzetelnie poinformowani o ryzykach wynikających z tego typu umowy. Pamiętając o tym, w pismach procesowych wskazywaliśmy na szereg innych podstaw – a nie wyłącznie na niedozwolony charakter klauzul przeliczeniowych – do uznania umowy za nieważną w całości.
Argumentacja Kancelarii po raz kolejny okazała się trafna i skuteczna, a kredytobiorcy po roku procesu uzyskali korzystne rozstrzygnięcie w I instancji. Powyższe pokazuje, że również umowy kredytów denominowanych w CHF zawierane m.in. z BGŻ S.A. coraz częściej uznawane są za wadliwe i w konsekwencji unieważniane, podobnie jak to ma miejsce w przypadku umów kredytów indeksowanych.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny, a bank złożył wniosek o jego uzasadnienie, jednakże mając na uwadze kierunek linii orzeczniczej, należy wyrazić nadzieję, że sąd II instancji utrzyma korzystne dla Klientów Kancelarii rozstrzygnięcie.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski i adw. Dominika Peżyńska – Kancelaria adwokat Jacek Sosnowski adwokaci i radcowie Prawni