Wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku, XV Wydział Cywilny (sędzia Piotr Kowalski, sygn. akt XV C 712/22) ustalił, że umowa kredytu sporządzona w marcu 2006 roku zawarta pomiędzy naszymi Klientami a pozwanym Bankiem BPH SA z siedzibą w Gdańsku jest nieważna i obarczył w całości kosztami procesu Bank.
Co istotne, Sąd rozpoznawał przedmiotową sprawę ponownie, a to na skutek wniesienia przez naszą Kancelarię apelacji od niesatysfakcjonującego nas w pełni wyroku i uchylenia wcześniej wydanego orzeczenia w Sądzie Apelacyjnym w Gdańsku.
Pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony do Sądu w czerwcu 2018 roku i dotyczył wzorca umownego, w którym został udzielony kredyt denominowany wyrażony w walucie franka szwajcarskiego (CHF). Postanowienia niedozwolone, które zdaniem Sądu rażąco naruszały interes kredytobiorców, znajdowały się w odrębnym od umowy dokumencie, który stanowił jeden z wielu załączników do umowy.
Nasza kancelaria wnosiła o ustalenie nieważności umowy kredytu hipotecznego z marca 2006 roku, ewentualnie w przypadku uznania przez sąd, iż umowa jest ważna, o ustalenie braku związania klientów abuzywnymi postanowieniami przeliczeniowymi i zwrotu nadpłaconych rat wobec stosowania przez bank niedozwolonego mechanizmu przeliczeniowego.
Mechanizm przeliczeniowy stosowany przez Bank polegał na tym, że kredyt uruchomiony w walucie złotowej był przeliczany na walutę CHF z wykorzystaniem kursu ustalanego jednostronnie w tabeli kursowej Banku. Tym samym Bank korzystał z własnej tabeli kursów przy określaniu wysokości rat kapitałowo-odsetkowych kredytobiorców po przeliczeniu kwoty spłaty po kursie sprzedaży waluty kredytu obowiązującego w Banku w dniu dokonania spłaty.
W odpowiedzi na pozew Bank wniósł o oddalenie powództwa w całości, argumentującym w uzasadnieniu o rynkowym charakterze kursów stosowanych przez Bank, a także twierdząc, że postanowienia przeliczeniowe nie naruszały rażąco interesów konsumentów, nie występowała nierównowaga stron, natomiast umowa zawarta między stronami jest ważna i może być nadal wykonywana.
Sąd w ramach postępowania dowodowego przesłuchał świadków za pomocą właściwych im miejscowo sądów rejonowych. Stronę powodową natomiast przesłuchano bezpośrednio na rozprawie.
W trakcie przesłuchania nasi klienci zeznali, że nie mieli zdolności kredytowej na zaciągnięcie zobowiązania w walucie złotowej, a kredyt denominowany został im przedstawiony, jako korzystny i bezpieczny. Natomiast ryzyko walutowe występujące w kredycie denominowanym przestawiono jako ryzyko marginalne, ponieważ waluta CHF jest bardzo stabilna. Umowa kredytu została zawarta na cele mieszkaniowe i nie podlegała negocjacją.
Następnie Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczności rynkowości kursów stosowanych przez bank, wysokości zysku uzyskiwanego przez bank na każdej z zapłaconych przez kredytobiorców rat w przypadku, gdyby usunięto z treści umowy klauzule przeliczeniowe. Po otrzymaniu opinii oraz dalszej wymianie pism Sąd zamknął na podstawie przepisów COVID-owych rozprawę i wydał wyrok na posiedzeniu niejawnym.
Sąd Okręgowy w Gdańsku, XV Wydział Cywilny (sygn. akt XV C 261/19) w dniu 27 maja 2021 r. ustalił, że postanowienia zawarte w § 9 ust. 9 umowy kredytu budowlano hipotecznego zawartej między naszymi klientami a Bankiem BPH S.A. z siedzibą w Gdańsku oraz § 2 pkt 2 i 4 załącznika nr 7 do umowy kredytu stanowią niedozwolone postanowienia umowne i powinny zostać pominięte przy ustalaniu zobowiązania strony powodowej względem pozwanej.
Ponadto Sąd Okręgowy w Gdańsku zasądził na rzecz naszych klientów kwotę 25 852,65 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od czerwca 2018 r. do dnia zapłaty oraz koszty poniesione przez powodów tytułem wydatków na opinię biegłego. Jednakże Sąd oddalił roszczenie główne strony powodowej w postaci unieważnienia całej umowy i zniósł wzajemnie koszty zastępstwa procesowego.
Wobec powyższego Kancelaria złożyła wniosek o uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu i złożyła apelację do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku za pośrednictwem Sądu Okręgowego w Gdańsku. W apelacji zaskarżono wyrok w całości, gdyż uwzględnione przez Sąd roszczenie stanowiło żądanie ewentualne i jako takie, podlegało uwzględnieniu tylko w przypadku oddalenia roszczenia głównego o ustalenie nieważności umowy.
Na złożoną apelację przez naszą Kancelarię, strona pozwana złożyła odpowiedź i po wymianie pism procesowych między stronami Sąd Apelacyjny w Gdańsku, V Wydział Cywilny (sędzia Anna Strugała, sygn. akt V ACa 500/21) wydał w dniu 24 lutego 2022 r. orzeczenie uchylające wyrok w całości i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Gdańsku, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.
W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny przychylił się do stanowiska prezentowanego przez naszą Kancelarię, że umowa kredytu jest nieważna. W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy dopuścił się uchybień przy wyrokowaniu poprzez zaniechanie rozpoznania istoty sprawy. W szczególności Sąd I instancji powinien w ramach żądania głównego ustalić w pierwszej kolejności czy powodowie posiadają interes prawny w żądaniu ustalenia, a następnie zbadać ważność umowy i dopiero po uznaniu, że roszczenie główne nie zasługuje na uwzględnienie, w ramach żądania ewentualnego zbadać czy w umowie nie zastosowano niedozwolonych klauzul umownych. Jednakże Sąd Okręgowy tego obowiązku nie wypełnił i zaniechał poinformowania powodów o konsekwencjach prawnych związanych ze stwierdzeniem nieważności czy bezskuteczności, niezależnie od tego, że są oni reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika.
Wobec uchylenia zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania Sąd I instancji na podstawie art. 386 § 6 k.p.c. związany był oceną prawną wyrażoną w uzasadnieniu wyroku Sądu II instancji. Sąd wyznaczył rozprawę podczas, której przesłuchał uzupełniająco naszych Klientów na okoliczności dotyczące upadku umowy oraz świadomości skutków prawnych takiego rozstrzygnięcia po stronie kredytobiorców.
Mając na uwadze wytyczne Sądu II instancji, w dniu 30 sierpnia 2022 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku, XV Wydział Cywilny (sygn. akt XV C 712/22) wydał rozstrzygnięcie uwzględniające w całości roszczenie klientów naszej kancelarii w przedmiocie unieważnienia umowy kredytu z marca 2006 roku.
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Tomasz Pietrusiak z Kancelarii Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.