Kredytobiorcy, którzy zdecydowali się wystąpić na drogę sądową i wnosić o stwierdzenie nieważności umów kredytowych powiązanych z walutą obcą, w szczególności z CHF, mają realne szanse na zabezpieczenie roszczeń przysługujących im wobec banku, między innymi poprzez wstrzymanie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych do czasu wydania prawomocnego wyroku, innymi słowy – ich (skądinąd wątpliwy w świetle stosowania przez banki klauzul niedozwolonych) obowiązek spłacania rat na rzecz nieuczciwego banku zostanie zawieszony na co najmniej 2- 3 lata trwania procesu.
Co interesujące, a co wyraźnie pokazuje coraz bogatsze orzecznictwo w tym zakresie, warto wnosić takie wnioski nie tylko w sprawach przeciwko bankom, które zmagają się z problemami finansowymi jak np. Getin Noble Bank S.A., czy też nie prowadzą żadnej działalności operacyjnej, a obsługują jedynie toksyczne produkty, przede wszystkim kredyty indeksowane lub denominowane w walucie obcej (BPH S.A., Deutsche Bank Polska S.A.), ale również przeciwko pozostałym bankom udzielającym tego rodzaju kredyty lub ich następcom prawnym (mBank S.A., Bank Millenium S.A., Santander Consumer Bank S.A., Santander Bank Polska S.A., BNP Paribas S.A., Raiffeisen Bank AG Oddział w Polsce etc.).
W naszej Kancelarii niemalże standardem stało się składanie pozwów przeciwko bankom zawierających wniosek o zabezpieczenie powództwa. Jako sposób zabezpieczenia w pierwszej kolejności wskazujemy unormowanie praw i obowiązków stron na czas trwania postępowania poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat do czasu prawomocnego zakończenia sprawy.
Jako alternatywę dla tego sposobu zabezpieczenia wskazujemy zajęcie rachunków pozwanego banku do kwoty stanowiącej sumę nadpłat na ratach. W sytuacji, kiedy klient ma kredyt już spłacony lub przynajmniej nadpłacił równowartość wysokości kapitału udostępnionego mu przez bank z tytułu kwestionowanej umowy, zasadne jest wskazać właśnie ten sposób zabezpieczenia lub jednocześnie dwa sposoby zabezpieczenia, bowiem prawomocne orzeczenie winno być tytułem do realnego zwrotu na rzecz kredytobiorcy uiszczonych ponad kapitał kwot.
Wstrzymanie obowiązku spłaty rat ma jednak obecnie szczególne znaczenie – od razu wskazuje, że sąd uznaje roszczenie dotyczące stwierdzenia nieważności całej umowy za uprawdopodobnione.
Z takim właśnie przypadkiem spotkaliśmy się ostatnio nawet kilka dni temu w praktyce. W sprawie prowadzonej na rzecz naszego klienta przeciwko BPH S.A., – przy zgłoszonym żądaniu zabezpieczenia powództwa poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat albo zajęcie rachunku banku do kwoty nadpłaty na ratach, które powstały wskutek stosowania przez bank wobec naszego klienta niedozwolonych klauzul indeksacyjnych – Sąd Okręgowy w Warszawie I Wydział Cywilny, sygn. akt I C 606/20, postanowieniem z dnia 16 kwietnia 2020 r. udzielił naszemu klientowi zabezpieczenia roszczenia o ustalenie, że umowa jest nieważna poprzez wstrzymanie obowiązku spłaty rat kredytu do czasu uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie.
Każde takie postanowienie to dla nas niewątpliwie duża satysfakcja, po pierwsze dlatego, że sytuacja naszego klienta została należycie unormowana na czas procesu i nie musi On spłacać rat w sytuacji tak dużych wątpliwości co do ważności umowy kredytowej. Po drugie – orzeczenie to wskazuje na drogę, jaką coraz wyraźniej zaczynają podążać sądy orzekające w sprawach CHF, tj. stwierdzanie nieważności umów kredytowych powiązanych z walutą obcą, zarówno indeksowanych, jak i denominowanych.
Kredytobiorca na długo przed prawomocnym rozstrzygnięciem sprawy w drodze wyroku uzyskuje po wydaniu postanowienia o zabezpieczeniu prawo do zawieszenia/wstrzymania obowiązku dalszej spłaty kredytu, a co za tym idzie nie ryzykuje utraty swoich pieniędzy, a także nie naraża się na ewentualne trudności w windykacji należności w przyszłości.
Złożenie wniosku o zabezpieczenie wraz z pozwem lub w trakcie procesu nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami (w zależności od etapu złożenia wniosku ewentualnie z bardzo nieznacznymi opłatami sądowymi), dlatego, zwłaszcza ci spośród kredytobiorców, którzy w okresie trwania umowy łącznie zwrócili bankowi co najmniej równowartość tego, co uzyskali od banku poprzez uruchomienie i wypłatę przez bank kredytu, powinni rozważyć złożenie wniosku o zabezpieczenie, a następnie po pozytywnym rozstrzygnięciu w tym zakresie zrealizować uzyskane zabezpieczenie i spokojnie czekać na prawomocne rozstrzygnięcie sądu, które – z dużą dozą prawdopodobieństwa – będzie dla kredytobiorcy korzystne.
Na powyższą konkluzję pozwala okoliczność, że sąd – udzielając takiego zabezpieczenia – uznaje, jedynie po wstępnej, pobieżnej analizie sprawy, że roszczenie kredytobiorcy jest uprawdopodobnione. Można sądzić, że tym bardziej uzna je za zasadne po przeprowadzeniu postępowania dowodowego.
Mając na uwadze wartość przedmiotu sporu w typowej tzw. sprawie frankowej oraz jej istotne okoliczności, wniosek o zabezpieczenie jest ze wszech miar uzasadniony, ponieważ całokształt sprawy, a w szczególności nieprzewidywalność rynków walutowych, znaczne wahania kursu CHF, poważne wątpliwości co do kondycji rynkowej przynajmniej niektórych banków, wskazują na oczywisty interes prawny kredytobiorców w udzieleniu zabezpieczenia.
Zawarte w pozwach uzasadnienie w sposób jednoznaczny wskazuje na uprawdopodobnienie dochodzonego roszczenia. Przy założeniu, że badana przez sąd umowa kredytu hipotecznego jest nieważna, kredytobiorcy spłacają zobowiązanie, które de facto nie istnieje. Stanowi to kolejną przesłankę przemawiającą za zasadnością omawianego wniosku. Nieudzielenie zaś kredytobiorcy omawianego zabezpieczenia może wiązać się z powstaniem niepowetowanej szkody po jego stronie, co sąd zobowiązany jest uwzględnić rozpatrując wniosek o zabezpieczenie.
Zazwyczaj szacunkowa wysokość zadłużenia kredytobiorców „frankowych” wg banku, z uwzględnieniem klauzul indeksacyjnych/denominacyjnych stanowi olbrzymią kwotę, nieadekwatną do wartości udzielonego kredytu co nie powinno być obojętne dla oceny, czy w razie dalszej spłaty rat kredytu na obecnych zasadach, nastąpi po stronie konsumentów niepowetowana szkoda.
Mając na uwadze fakt, że kredytobiorcy w dalszym ciągu spłacają raty kredytowe w wysokości wykreowanej przez bank poprzez stosowanie niedozwolonych klauzul przeliczeniowych oraz, że kredytobiorcy inicjując proces, każdorazowo mają potężne nadpłaty na ratach, wniosek o udzielenie zabezpieczenia poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat kredytu w terminach określonych umową w okresie od złożenia pozwu do czasu uprawomocnienia się wyroku,wydaje się w pełni uzasadniony, co rozpoznające sprawy sądy w całym kraju zdają się zauważać.
Coraz częściej bowiem sądy uznają, za uzasadnione wnioski o zabezpieczenie roszczeń o ustalenie nieważności umowy kredytu. Poniżej egzemplifikacyjnie zaprezentowane zostały aktualne postanowienia sądów, które udzieliły zabezpieczenia roszczeń Kredytobiorców zarówno wynikających z umów z bankami takimi jak Getin Noble bank S.A. czy BPH S.A., ale również – co istotne i stanowi swoiste novum – z innym udzielającymi kredyty pseudowalutowe.
Sąd Okręgowy w Gliwicach, w dniu 18 lutego 2020 roku sygn. akt I C 70/20 wydał postanowienie o zabezpieczeniu roszczeń kredytobiorców poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłaty rat kredytu przez powodów w wysokości i terminach określonych umową, w okresie od lutego 2020 roku do czasu uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie. – Getin. Warto wspomnieć, że Kredytobiorcy wystąpili z powództwem o ustalenie nieważności i zapłatę, ewentualnie o odfrankowienie umowy.
Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt XXV C 1215/18, sprawa dot. Getin Noble Bank S.A. Sprawa dotyczy ustalenia nieważności umowy kredytu, ewentualnie zapłaty i sąd przyznał kredytobiorcom prawo do wstrzymania dalszej spłaty rat kapitałowo-odsetkowych.
Postanowienie Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 20 grudnia 2019 r., sygn. akt II C 1499/19, sprawa dot. Getin Noble Bank S.A. Sprawa dotyczy wyłącznie zapłaty, Sąd zabezpieczył roszczenie powodów poprzez zajęcie wierzytelności przysługującej Getin Noble Bank S.A. z rachunku bankowego prowadzonego na rzecz pozwanego banku przez Narodowy Bank Polski.
Postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 9 kwietnia 2020 r., sygn. XII C 174/20 – Sąd udzielił zabezpieczenia powództwa wniesionego przeciwko mBank poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania przez Kredytobiorców spłat rat kredytu, a dodatkowo zakazał Pozwanemu Bankowi złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy łączącej strony.
Postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 kwietnia 2020 r., sygn. akt I C 606/20 – BPH – w sprawie prowadzonej przez naszą Kancelarię Sąd udzielił zabezpieczenia roszczenia o ustalenie, że umowa łącząca strony jest nieważna, poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat przez Kredytobiorcę do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
Postanowieniem Sąd Okręgowy w Lublinie, sygn. akt I C 66/20 udzielił zabezpieczenia roszczenia Kredytobiorczyni poprzez zawieszenie obowiązku spłat raty kredytu wynikającego z Umowy zawartej z Raiffeisen Bank S.A. – W ocenie Sądu na podstawie twierdzeń strony powodowej zawartych w uzasadnieniu pozwu i załączników do pozwu, uznać należy roszczenie powodów za uprawdopodobnione. Postanowienia umowy w ocenie Sądu zostały sformułowane przez pozwany bank tak, że jednostronnie narzucają kredytobiorcom określone rozwiązania, w tym m.in. w zakresie ustalania kursu walutowego, sposobu wypłacania przeliczania wysokości wypłacanej transzy, kursu sprzedaży przy spłacie kredytu, ustalania sposobu należnych odsetek. Przywołane części umowy wskazują, że łącząca strony umowa zawiera niedozwolone postanowienia umowne. Powodowie mają interes prawny by, w świetle art. 189 k.p.c. domagać się ustalenia czy przedmiotowa umowa jest ważna, czy nie. Sąd dostrzegł pogląd wyrażony przez Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie XXV C 355/18. W uzasadnieniu postanowienia z 6 sierpnia 2019 r. wskazano, że nie można zakwestionować interesu prawnego w żądaniu ustalenia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma ono znaczenie zarówno dla obecnych jak i przyszłych możliwych, ale obiektywnie prawdopodobnych stosunków prawnych i praw, czy sytuacji prawnej podmiotu występującego z żądaniem (…). Przechodząc do drugiej przesłanki, należy wskazać, iż w toku wersyfikacji treści pozwu i załączonych dokumentów, Sąd doszedł do przekonania, iż istnieje interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia roszczenia powodów. W przywołanym wyżej uzasadnieniu postanowienia wskazano, że interes prawny w uzyskaniu zabezpieczenia związany jest z koniecznością przewidywania rozwoju sytuacji w przyszłości, w momencie, gdy wykonaniu podlegać będzie zapadłe w sprawie orzeczenie. Sąd winien brać pod uwagę sytuację, że banki nie posiadają rezerw finansowych na ewentualne zaspokojenie roszczeń kredytobiorców posiadających zawarte umowy kredytowe, w których kredyt jest indeksowany do waluty obcej. (…) Przy wielości tego typu spraw odbywających się (czy też rozpoczynających się) w sądach należy szczególnie uwzględnić problem wypłacalności pozwanego. Powodowie nie powinni w czasie trwania postępowania uczestniczyć w obrocie finansowym (z tytułu zawartej umowy), gdyż każda kolejna rata może zwiększać wysokość kwoty, którą pozwany będzie musiał zwrócić powodom. Swoistego rodzaju „przechowywanie środków finansowych” wpłacanych cyklicznie przez powodów na konto pozwanego z pewnością nie jest zasadne w czasie trwania postępowania.
W podobnym tonie – udzielając kredytobiorcom analogicznego zabezpieczenia – Sąd Okręgowy w Lublinie wypowiedział się także m.in. w sprawie o sygn. akt I C 65/20 przeciwko Santander Bank Polska S.A.
Co ciekawe, w ostatnim czasie tenże sąd udzielił kredytobiorcom co najmniej kilkunastu podobnych zabezpieczeń, co może wskazywać na kształtującą się powoli korzystną dla kredytobiorców linię w tej kwestii, bowiem także inne sądy zaczynają podążać tą drogą.
Nie bez znaczenia pozostaje też fakt, że omawiane postanowienia sądowe w przeważającej mierze zabezpieczają roszczenia kredytobiorców o stwierdzenie nieważności umowy, a nie o tzw. odfrankowienie. Jest to bardzo ważny sygnał zwiastujący kierunek polskiego orzecznictwa w zakresie kredytów pseudowalutowych.
Potwierdza to naszą koncepcję, która szczególnego waloru nabrała po słynnym wyroku TSUE z 3 października 2019 r., a którą konsekwentnie przedstawiamy i z powodzeniem forsujemy w praktyce – jedynym pełnym, kompleksowym i właściwym rozwiązaniem sytuacji kredytobiorcy kredytu indeksowanego lub denominowanego jest stwierdzenie przez sąd nieważności umowy kredytowej.
MATERIAŁ VIDEO – CO TO JEST ZABEZPIECZENIE ROSZCZENIA W SPRAWACH FRANKOWYCH
Zapraszamy także do obejrzenia materiału Video – Czy można przestać spłacać kredyt frankowy po pozwaniu banku ?