Czy pożyczka gotówkowa albo kredyt hipoteczny zawarty na kilkaset tysięcy złotych i kilkadziesiąt lat mogą być za darmo?
Czym jest sankcja darmowego kredytu konsumenckiego i kto może z niej skorzystać?
W dzisiejszym materiale omówimy to zagadnienie.
Wobec ukształtowanej już i korzystnej dla frankowiczów linii orzeczniczej – w przypadku zakwestionowania przed sądem klauzul przeliczeniowych odwołujących się do ustalanych samodzielnie przez bank tabel kursowych – sąd powinien stwierdzić nieważność umowy kredytu.
W przypadku prawomocnego wyrugowania takiej umowy z obrotu strony powinny rozliczyć się z uruchomionego przed laty kapitału kredytu i dotychczas wpłaconych przez kredytobiorcę rat, innych kosztów.
W przypadku, gdy zawaliśmy taką umowę dajmy na 200 000 zł, a dotychczas wpłaciliśmy do banku w ratach, składkach i odsetkach 250 000 zł, bank winien zwrócić nam 250 000 zł z odsetkami. Oczywiście wskutek rozliczenia z bankiem, np. na zasadzie potrącenia – uzyskujemy ostatecznie różnicę, tj. 50 000 zł – ale z przywołanymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Więc, na podstawie unieważnienia umowy to nie bank, ale kredytobiorcy zarabiają środki. Obecnie odsetki ustawowe za opóźnienie to bowiem ponad 11% w skali roku.
Wedle ostatnich stanowisk Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z czerwca i grudnia 2023 roku – bank nie powinien żądać nic ponad nominalną kwotę faktycznie uruchomionego kredytu, a w przypadku wykonywania takiej umowy przez wiele lat – ostatczne rozliczenie salda prawdopodobnie będzie właśnie na korzyść frankowicza. Ten zachowa nieruchomość za kwotę uruchomionego przed laty kapitału kredytu, a bank dokona zwrotu wszystkich środków. Nie trzeba spłacać już żadnych rat, bo umowy nie ma. Procesowanie się z bankiem stanowi aktualnie chyba najlepszą inwestycję.
Bank pozwać można w przypadku zarówno aktywnego kredytu, jak również wtedy, gdy został on już spłacony w całości.
Tym niemniej, darmowy kredyt można uzyskać również w przypadku umów złotowych – taka kara dla przedsiębiorcy za niezgodne z prawem wzorce, wykonywanie umowy dotyczy szerszego grona konsumentów.
Kwestia darmowego kredytu, darmowej pożyczki czy kredytu odnawialnego, a to tzw. sankcja darmowego kredytu kosumenckiego, która została urgulowana w ustawie z 12 maja 2011 roku. Przedmiotowa ustawa określa zasady i tryb zawierania umów, obowiązki kredytodawcy w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki oraz obowiązki konsumenta, w związku z zawartą umową o kredyt. Co istotne, ustawa wskazuje wprost skutki uchybienia obowiązkom banku lub pośrednika kredytowego.
Aby można było się skutecznie powołać na ochronę wynikającą z ww. ustawy przede wszystkim należy posiadać zobowiązanie do kwoty nie wyższej niż 255 550 zł lub równowartości tej kwoty w walucie obcej. Istotne jest także to, by posiadać status konsumenta. Roszczenia wysnute pod adresem banku, w przypadku gdy pożyczka lub kredyt były zawarte w celach inwestycyjnych lub przez przedsiębiorcę zostałyby oddalone. Nadto, ustawa weszła w życie w grudniu 2011 r., stąd ochrona przysługuje osobom, które podpisały umowę w dacie 18 grudnia 2011 r. lub później.
Konsument można powołać się na ochronę w przypadku, gdy nadal spłaca zadłużenie, jak i w ciągu roku od momentu zakończenia umowy. Należy o tym pamiętać, gdyż spóźnione działanie wyklucza możliwość odzyskania pieniędzy, które bank powinien Państwu oddać w przypadku powołania się na nieuczciwe praktyki.
Sankcja kredytu darmowego oznacza, że konsument spłaca dokładnie taką samą kwotę, którą pożyczył, otrzymał z banku. Musi oddać wyłącznie pierwotnie oddany mu kapitał. Nie ma mowy o żadnych innych kosztach w postaci odsetek, prowizji lub opłat przygotowawczych. W przypadku powołania się na sankcję kredytu darmowego, gdy zobowiązanie jest dalej wykonywanie – kredyt jest aktywny – bank powinien zwrócić Państwu wszystkie koszty okołokredytowe i odsetki, jakie pobrał od daty podpisania umowy i przedstawić zupełnie nowy harmonogram spłat kapitału. W konsekwencji wysokość raty powinna się radykalnie zmniejszyć.
Taka sytuacja ma zastosowanie między innymi do przypadków, gdy (i) umowa została sformułowana w sposób niejednoznaczny i nietransparentny, (ii) bank nie wskazał w treści umowy całkowitej kwoty kredytu, sposobu ustalania kosztów kredytu, które w niej zastrzeżono, czy też (iii) błędnie wyliczono rzeczywistą roczną stopę oprocentowania, przekroczono poziom określonych w ustawie pozaodsetkowych kosztów kredytu.
Przykładowo: jeśli bank niezgodnie z treścią ustawy sformułował w Państwa umowie koszty prowizji, ubezpieczeń, doliczył je do zadłuzenia i pobiera z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie – to mamy do czynienia z nieuczciwym przedsiębiorcą, którego można ukarać finansowo. On nie zarobi na darmowym kredycie, a Państwo odzyskacie sumę nienależnie wpłaconych środków.
Jeśli nie jesteście Państwo pewni, czy umowa jaką zawarliście kwalifikuje się by skorzystać z sankcji darmowego kredytu – rekomenduję skontaktować się z prawnikiem, który w sposób profesjonalny zweryfikuje Państwa umowę i oceni, czy istnieją szanse na to, by odzyskać pieniądze z banku.