W dniu 28 stycznia 2022 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie, Wydział I Cywilny, sygn. akt. I C 4212 /20 w sprawie z powództwa naszych Klientów przeciwko Powszechnej Kasie Oszczędności Bankowi Polskiemu S.A. z siedzibą w Warszawie wydał wyrok, w którym ustalił, że umowa kredytu mieszkaniowego WŁASNY KĄT hipoteczny zawarta 15 września 2005 r. jest nieważna i zasądził od PKO BP S.A. z siedzibą w Warszawie na rzecz naszych klientów kwotę 4634 zł, tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Sąd Rejonowy dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie w osobie asesora sądowego Karoliny Dołęgowskiej uznał, że postanowienia kwestionowanej umowy określające zasady przeliczeń zarówno kwoty salda kredytu jak i rat kredytu są nieważne jako sprzeczne z art. 3531 k.c. Dodatkowo Sąd wskazał, że w kwestionowanej umowie kredytu brak jest precyzyjnych zasad, którymi bank miał się kierować przy ustalaniu tabeli kursów.
Brak jest również przepisów prawa, które wpływają na sposób określania kursu przez pozwanego. Sposób określania kursów stosowanych przez bank dla poszczególnych transakcji w świetle umowy jest niczym nieograniczony. Według Sądu kryteria rynkowe i potencjalny wpływ nadzoru finansowego nie stanowią tu wystarczającej granicy.
Ustalenie kursu na zbyt niskim (w przypadku kupna) lub zbyt wysokim (w przypadku kursu sprzedaży) poziomie nie musi spowodować rezygnacji kontrahentów banku z transakcji walutowych już tej przyczyny, iż zgodnie z umową są zobowiązani do zawierania takich transakcji. Bank może ponadto ustalić równocześnie kilka tabeli kursów i stosować je w zależności od rodzaju transakcji, a więc inny kurs stosować dla transakcji kantorowych, inny dla skupu/sprzedaży dokonywanej za pośrednictwem rachunków bankowych, zaś jeszcze inny dla obliczeń związanych z udzielaniem i spłatą kredytów.
Postanowienia umowy nie wskazywały na jakiej podstawie będą ustalane kurs kupna i kurs sprzedaży waluty, wskazano jedynie że mają to być kursy wynikające z Tabeli kursowej pozwanego banku. Sąd zwrócił również uwagę, że pozwany bank zastrzegł dla siebie możliwość jednostronnej zmiany wysokości zobowiązania drugiej strony: poprzez zwiększenie wartości salda wyrażonego w CHF za pomocą obniżenia kursu zakupu przy wypłacie kredytu, co ma również bezpośredni wypływ również na ostateczną kwotę uzyskanych przez bank odsetek, oraz przez podniesienie kursu sprzedaży przy spłacie poszczególnych rat i zwiększenia wyrażonego w złotych polskich świadczenia kredytobiorcy. Sąd wyraźnie wskazał, że spread naliczony przy wypłacie kredytu stanowi ukrytą prowizję banku podnoszącą kwotę kapitału podlegającego oprocentowaniu.
Konkludując, Sąd uznał, że kwestionowane postanowienia są sprzeczne z art. 3531 k.c., a tym samym nieważne na podstawie art. 58 § 1 k.c. Zdaniem Sądu strony nie zawarłyby opisanej w pozwie umowy bez postanowień odnoszących się do przeliczeń CHF na PLN przy wypłacie kredytu i PLN na CHF przy jego spłacie.
Co istotne – według Sądu jest to wniosek tak oczywisty, że nie wymaga prowadzenia postępowania dowodowego, bowiem wskazuje na to już ustalenie wysokości odsetek w oparciu o stopę procentową stosowaną na rynku do waluty szwajcarskiej. Sądowi nie są znane żadne przepisy prawa polskiego, zakazujące stosowania stóp procentowych charakterystycznych dla CHF do wierzytelności wyrażonych w PLN. Sąd wskazał także, że niezależnie od powyższego, nawet gdyby uznać, że umowa zawarta przez naszych Klientów nie sprzeciwiała się art. 3531 k.c. to zdaniem Sądu zarzut strony powodowej dotyczący abuzywności postanowień umowy regulujących mechanizmu ustalania przez bank kursu waluty zasługiwał na uwzględnienie i również prowadził do wniosku o nieważności umowy. Analiza powyższych wywodów prowadzi do wniosku, że Sąd zasadniczo w całości podzielił argumentację naszej Kancelarii w zakresie przyczyn nieważności kwestionowanej umowy.
Pozwem z maja 2020 r. Powodowie skierowali roszczenia przeciwko PKO BP S.A. do Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie, w którym żądali stwierdzenia nieważności wyżej umowy kredytowej denominowanej w CHF, ewentualnie jej tzw. odfrankowienia. W przedmiotowym pozwie Powodowie zarzucili bankowi, m.in. że w ww. umowie kredytu zostały zawarte klauzule niedozwolone. Powodowie wskazali również, że postanowienia, te nie zostały z nimi indywidualnie uzgodnione, są nietransparentne, kształtują prawa i obowiązki Powodów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają ich interesy. Powodowie podnieśli także, że konsekwencją uznania kwestionowanych postanowień za abuzywne jest to, iż są one bezskutecznie i nie wiążą stron. Ponadto Powodowie podnieśli także, że ww. umowa jest nieważna z uwagi na to, że jest sprzeczna z ustawą prawo bankowe, ponieważ kwota kredytu została określona ww. umowie niejednoznacznie. Dodatkowo przedmiotowa umowa sprzeczna jest również z zasadą ekwiwalentności świadczeń strony, co przejawia się w przerzuceniu całości ryzyka wynikającego z umowy na konsumentów, o czym w dniu podpisania umowy klienci nie zostali poinformowani.
Wobec złożonego pozwu bank wystosował odpowiedź, w której zakwestionował wszelkie zarzuty Powodów, wskazując, że umowa jest ważna, nie jest sprzeczna z ustawą prawo bankowe, prawa i obowiązki stron zostały unormowane zgodnie z wolą stron, a ponadto klauzule zawarte w ww. umowie kredytu nie stanowią zapisów abuzywnych, zaś klienci zostali wyczerpująco poinformowani o specyfice kredytu denominowanego w walucie obcej. Ponadto bank podniósł m.in. zarzut braku interesu prawnego w ustaleniu nieważności, a także ze wszech miar chybiony i nie brany pod uwagę w orzecznictwie, zarzut przedawnienia roszczeń Klientów.
W odpowiedzi na stanowisko banku Powodowie wystosowali replikę, w której ustosunkowali się do wszelkich twierdzeń banku, powołując się na szeroką argumentację prawną wynikającą nie tylko z doktryny ale przede wszystkim z tez płynących z aktualnego orzecznictwa dotyczących tzw. kredytów frankowych.
W niniejszej sprawie miały miejsce dwa posiedzenia sądu, podczas których przesłuchani zostali nasi Klienci oraz świadkowie zawnioskowani przez stronę bankową.
Korzystny dla naszych Klientów wyrok zapadł w dniu 28 stycznia 2022 r.
Jak wynika z powyższego sprawa od momentu skierowania do Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w Warszawie do jej zakończenia w I instancji trwała około roku i dziesięciu miesięcy.
Mamy nadzieję, że – o ile od powyższego wyroku zostanie wniesiona apelacja – Sąd II instancji utrzyma przedmiotowy wyrok w mocy, ponieważ jest on zgodny z prawem polskim i europejskim, podtrzymując jednocześnie jednolitą linię orzeczniczą w stosunku do umów kredytowych denominowanych w CHF zawieranych z PKO BP S.A..
Sprawę prowadzili adw. Jacek Sosnowski i r.pr. Małgorzata Wilczek – Kancelaria adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni