W dniu 25 października 2021 r. Sąd Okręgowy Warszawa Praga w Warszawie III Wydział Cywilny, w składzie sędziego Konrada Gradek, w sprawie o sygn. III C 921/20, rozpoznał sprawę z powództwa naszych Klientów przeciwko Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu
Pozew w przedmiotowej sprawie został złożony w lipcu 2020 r. W postępowaniu sąd, już na pierwszej rozprawie po przesłuchaniu stron skorzystał z możliwości przedstawienia swojego poglądu na sprawę. Zgodnie z naszym wnioskiem pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z przesłuchania w charakterze świadków pracowników banku oraz wniosek banku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.
Po zamknięciu rozprawy Sąd odebrał jeszcze od Powodów oświadczenia o świadomości skutków stwierdzenia nieważności przez Sąd oraz wydał dla Powodów korzystne rozstrzygnięcie.
W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd w zasadzie podzielił w całości stanowisko Powodów w zakresie przyczyn prowadzących do nieważności umowy.
W ocenie sądu samo wprowadzenie do Umowy postanowienia przewidującego mechanizm indeksacji, było sprzeczne z treścią art. 69 ust. 1 i 2 UPrB, gdyż naruszało zasadę swobody umów, wyrażoną w art. 3531 k.c.
Sąd uznał umowę za nieważną także dlatego, że jej postanowienia dotyczące indeksacji – w zakresie, w jakim odsyłają do kursów waluty ustalonych jednostronnie przez Bank w Tabelach kursowych – sprzeczne są z naturą stosunku zobowiązaniowego. Przy czym – samą indeksację należy uznać za ogólnie dopuszczalną, jednakże postanowienia tej konkretnej umowy, określające mechanizm indeksacji naruszają granice swobody umów. W tym stanie rzeczy za sprzeczne z naturą umowy gospodarczej należy uznać pozostawienie w ręku jednej tylko strony możliwości dowolnej zmiany jej warunków. Sprzeczność ta występuje szczególnie wyraźnie zwłaszcza przy umowach zawieranych nie w oparciu o indywidualne pertraktacje, ale w oparciu o regulamin wydany przez profesjonalistę, skoro jest oczywiste, że zawsze jest on zainteresowany w najkorzystniejszym dla siebie ukształtowaniu regulacji masowo zawieranych umów.
Jeżeli zatem określenie wysokości świadczenia pozostawione zostanie wyłącznie jednej ze stron umowy, to umowa taka sprzeczna będzie z naturą zobowiązania.
W ocenie Sądu, przedmiotowa Umowa nie zostałaby zawarta bez postanowień dotkniętych nieważnością. Z samego stanowiska procesowego strony pozwanej wynikało, że nie zgodziłaby się ona na zawarcie umowy o kredyt wypłacony w PLN z zastosowaniem stawki referencyjnej właściwej dla waluty CHF, a więc stawki LIBOR. Ponadto zwrócić należy uwagę na to, że kredyty takie (złotowe z oprocentowaniem LIBOR) – choć nie zostały zakazane przez ustawę – w praktyce nigdy nie były udzielane przez banki.
Mając na uwadze powyższe Sąd w pkt 1. wyroku na podstawie art. 189 k.p.c. ustalił, że zawarta pomiędzy powodami, a pozwanym Bankiem umowa kredytu jest nieważna oraz w pkt 2 zasądził koszty postępowania.
Sprawę prowadził Adw. Jacek Sosnowski oraz Adw. Mateusz Jachimczyk