Sąd Okręgowy w Warszawie, IV Wydział Cywilny (SSO Magdalena Kubczak), w wyroku z dnia 15 maja 2023 r. w sprawie o sygn. akt IV C 2937/20 ustalił, że umowa o kredyt indeksowany do waluty CHF zawarta w 2007 r. z Bankiem Millennium S.A. jest nieważna w całości oraz zasądził zwrot na rzecz Klienta Kancelarii dokonującego spłaty rat kredytu wszystkich wpłaconych na rzecz banku kwot, z uwagi na fakt, że stanowiły one świadczenie nienależne. Ponadto Sąd obciążył pozwany Bank kosztami procesu za I instancję.
Sprawa sądowa została zainicjowana pozwem z grudnia 2020 r., w związku z czym postępowanie do chwili wydania wyroku przez Sąd I instancji trwało 29 miesięcy. Początkowo pozew opierał się na teorii salda, jednakże w toku postępowania roszczenia zostały zmodyfikowane w ten sposób, że zgodnie z teorią dwóch kondykcji, obok żądania ustalenie nieważności umowy kredytu, Kancelaria w imieniu swoich Klientów zawnioskowała także o zasądzenie zwrotu wpłaconych na rzecz banku kwoty w wysokości 263 tys. zł oraz 76 tys. CHF. Po wymianie pism procesowych pomiędzy stronami w postaci pozwu/ odpowiedzi na pozew/ repliki oraz dupliki, Sąd wyznaczył termin rozprawy, na który wezwani zostali wszyscy pierwotni kredytobiorcy.
Z uwagi na okoliczność, że jeden z kredytobiorców został odłączony od długu i początkowo nie był stroną niniejszego postępowania, z uwagi na rozbieżności w orzecznictwie przed rozprawą zawnioskowaliśmy o to, by sąd zawiadomił drugiego pierwotnego kredytobiorcę o toczącym się procesie wraz ze zobowiązaniem do wskazania, czy wstępuje do niniejszego postępowania w charakterze strony powodowej. Po złożeniu oświadczenia o wstąpieniu do procesu, Sąd na rozprawie przesłuchał obydwoje pierwotnych kredytobiorców.
Warto zwrócić uwagę na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Warszawie wyrażone wyrokami wydanymi w sprawach o sygn. akt VI ACa 15/21 z 31 stycznia 2022 r. oraz V Ca 805/21, a dotyczącymi analogicznych sytuacji faktycznych jak w niniejszej sprawie, czyli odłączenia od długu za zgodą banku jednego z kredytobiorców i konieczności występowania mimo to w procesie o ustalenie nieważności umowy kredytu przez wszystkich pierwotnych kredytobiorców.
Jak wynika z przywołanych orzeczeń – Stwierdzenie nieważności umowy ma charakter niweczący stosunek prawny, co wymaga wystąpienia z takim żądaniem przez wszystkich kredytobiorców, tak by wyrok dotyczył w sposób niepodzielny ich wszystkich. Skutek niweczący w niniejszej sprawie dotknie bowiem również sfery praw i obowiązków interwenientki. Szczególnie, że powołując się na wyrok ustalający nieważność umowy, pozwany może wystosować ewentualne żądania zwrotne również w stosunku do niej.
W sytuacji zaś wystąpienia z takim żądaniem (żądaniem uznania umowy za nieważną od chwili jej podpisania – przypis autora nin. pisma) pomiędzy współkredytobiorcami zachodzi współuczestnictwo jednolite konieczne w rozumieniu art. 73 § 2 k.p.c., ponieważ wyrok rozstrzygający spór dotyczyć ma niepodzielnie ich wspólnych praw i obowiązków wiążących się z faktem podpisania umowy, a jego brzmienie musi być jednakowe wobec wszystkich. Oznacza to, że stroną powodową winni być jednocześnie wszyscy kredytobiorcy. – wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 stycznia 2022 r. sygn. akt: VI ACa 15/21.
W analogicznej materii, z uwagi na rozbieżności z orzecznictwie, zostało także przez Sąd Apelacyjny w Warszawie i Sąd Apelacyjny w Katowicach skierowały zapytania do Sądu Najwyższego o sytuację, w których umowę kredytu walutowego zawarły dwie osoby, a z powództwem przeciwko bankowi wystąpiła tylko jedna z nich. Kluczowe jest ustalenie, czy w takich sprawach muszą występować wszyscy kredytobiorcy, czy też może tylko jeden z nich. O ile bowiem w sprawie prowadzonej przez Kancelarię pomiędzy pierwotnymi kredytobiorcami nie istniał spór, o tyle częste są sytuacje, gdy jeden z kredytobiorców nie jest w ogóle zainteresowany procesem z bankiem i nie chce być jego stroną, a to już może utrudniać drugiemu domaganie się ustalenia nieważności umowy tzw. kredytu frankowego.
W opisywanym wyroku Sąd uwzględnił powództwo w całości zasądzając wszystkie dochodzone kwoty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Zdaniem Sądu I instancji, nie było też podstaw do wiązania daty początkowej wymagalności odsetek z dniem pouczenia kredytobiorcy o skutkach nieważności umowy kredytu. Sąd podzielił w całości pogląd zaprezentowany w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 29 kwietnia 2022r. (V ACa 687/21, IV C 2344/20) dotyczący braku wpływu pouczenia kredytobiorcy przez sąd o skutkach nieważności umowy na kwestię daty wymagalności roszczenia o zapłatę.
Zasadnie we wspomnianym wyroku Sąd Apelacyjny stwierdził, że ,,Trybunał Sprawiedliwości nigdzie (…) nie sugeruje, że wypełnienie obowiązku informacyjnego sądu ma uszczuplić prawa konsumenta, np. doprowadzić do zniweczenia skutku wymagalności jego roszczeń lub uzależnienia daty wymagalności od daty wykonania obowiązku informacyjnego przez sąd. Byłoby to całkowicie sprzeczne z zasadą skuteczności, która oznacza, że regulacje prawa krajowego nie mogą czynić praktycznie niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym wykonywania praw przyznanych w porządku prawnym Unii (por. wyroki TSUE z 18 grudnia 2014 r., C-449/13, z dnia 5 marca 2020 r., C – 679/18)’’.
Zapadły wyrok nie jest prawomocny, a pełnomocnik banku złożył wniosek o uzasadnienie, co stanowi zapowiedź wniesienia apelacji.
Sprawę prowadzi Kancelaria Adwokacka adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni
ZOBACZ TAKŻE NASZE MATERIAŁY VIDEO NA YOUTUBE
