Wyrokiem wydanym na posiedzeniu niejawnym z dnia 10 października 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, XVIII Wydział Cywilny w sprawie o sygn. akt XVIII C 3754/21 ustalił, że umowa z 2008 roku zawarta pomiędzy Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w Wiedniu, a Naszymi Klientami jest nieważna. Jednocześnie Sąd ustalił, że strona pozwana ponosi całość kosztów postępowania, przy czym szczegółowe ich wyliczenie pozostawia referendarzowi sądowemu.
Jedynym żądaniem pozwu było ustalenie nieważności zawartej między stronami umowy z 2008 r.
W treści pozwu oraz pism procesowych wskazaliśmy, iż zawarta między Powodami będącymi konsumentami, a Pozwanym umowa zawiera postanowienia o charakterze niedozwolonym, które są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy Naszych Klientów.
Ponadto kwestionowane postanowienia nie zostały z nimi indywidualnie uzgodnione, nie wyjaśniono im mechanizmu indeksacji ani nie poinformowano ich rzetelnie o ryzyku walutowym. W naszej ocenie umowa jest sprzeczna z naturą stosunku prawnego, zasadami współżycia społecznego oraz Prawem bankowym.
Przedstawiony przez Nas pogląd m.in. co do abuzywności klauzul zawartych w treści umowy, jak też Regulaminu stanowiącego jej integralną część oraz skutków tej abuzywności zaaprobował Sąd orzekający w niniejszym postępowaniu. W ustnych motywach rozstrzygnięcia Sąd wskazał, iż żądanie stwierdzenia nieważności spornej umowy kredytu okazało się uzasadnione. Sąd podkreślił, że postanowienia dotyczące indeksacji w zakresie w jakim odsyłają do kursów waluty ustalonych jednostronnie przez Bank w Tabelach kursowych są sprzeczne z naturą stosunku zobowiązaniowego. Jednocześnie zawarte w treści umowy zapisy mają charakter niedozwolony.
W ocenie Sądu, klauzula indeksacyjna obejmująca warunek ryzyka kursowego nie jest transparentna, asymetryczne rozkłada ryzyko i przyznaje Bankowi uprawnienia do swobodnego modyfikowania świadczenia konsumentów. W konsekwencji postanowienia wprowadzające tego rodzaju mechanizm są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy konsumentów – naszych Klientów, którzy nie mieli możliwości uprzedniej oceny własnej sytuacji – w tym wysokości wymagalnych rat kredytu – i byli zdani wyłącznie na arbitralne decyzje banku. Wobec powyższego, Kredytobiorcy nie są tymi postanowieniami związani.
Wobec powyższego, nie ma możliwości utrzymania w mocy umowy kredytowej zawartej przez Powodów z Pozwanym bankiem bez w/w niedozwolonych postanowień regulujących mechanizm indeksacji i różnic kursów walutowych. Prowadziłoby to bowiem do zmiany charakteru umowy poprzez wyeliminowanie ryzyka kursowego związanego z indeksacją kwoty kredytu do CHF, a tylko istnienie owego ryzyka uzasadnia zastosowanie w umowie przy określaniu wysokości oprocentowania stopy międzybankowej tej waluty, czyli LIBOR.
Skoro zamiarem stron było zawarcie umowy kredytu indeksowanego kursem CHF, to istnienie owej umowy bez klauzul waloryzacyjnych nie ma racji bytu i jest sprzeczne z naturą tego stosunku obligacyjnego, gdyż przekształcenie kredytu indeksowanego w kredyt złotowy byłoby równoznaczne ze zmianą głównego przedmiotu umowy. Równocześnie Sąd stwierdził, iż luki umownej spowodowanej wyłączeniem z umowy zapisów abuzywnych nie da się w żaden sposób uzupełnić, co skutkuje – jak wskazano już powyżej- stwierdzeniem upadku tejże umowy.
Jednocześnie Sąd nie uwzględnił argumentacji drugiej strony. Pozwany bowiem w toku niniejszego postępowania mimo obszernej argumentacji zawartej w odpowiedzi na pozew, nie udowodnił, aby doszło do jakichkolwiek negocjacji czy indywidualnego uzgodnienia postanowień umowy, a także aby Klienci zostali rzetelnie poinformowani o ryzykach wynikających z tego typu umowy. Pamiętając o tym, zwracaliśmy szczególną uwagę, że niedozwolony charakter klauzul przeliczeniowych jako tylko jedną z wad umowy, wskazując przy tym na szereg innych podstaw do uznania umowy za całkowicie nieważną.
Sąd podzielił więc zaprezentowaną przez naszą Kancelarię argumentację w zakresie nieważności przedmiotowej umowy kredytowej.
Zapadły wyrok jest nieprawomocny, jednak mając na uwadze kierunek linii orzeczniczej należy wyrazić nadzieję, że wyrok utrzyma się w II instancji.
Sprawę prowadził adw. Jacek Sosnowski i r.pr. Ewelina Filipek – Kancelaria Adwokacka Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni