Niejednokrotnie wraz z pozwem zawierającym roszczenia z tytułu umów tzw. kredytów frankowych składamy wnioski o zabezpieczenie roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu lub o zapłatę nadpłat, celem jak najszerszego zabezpieczenia roszczeń klientów kancelarii.
Wniosek o zabezpieczenie w sprawach odnoszących się do kredytów powiązanych z walutą obcą może przyjąć postać:
- wstrzymania obowiązku spłaty rat kredytu do czasu prawomocnego zakończenia postępowania,
- zajęcia rachunku pozwanego banku w wysokości kwoty dochodzonego roszczenia wraz z kosztami postępowania sądowego.
Z punktu widzenia kredytobiorców szczególnie istotna jest pierwsza forma zabezpieczenia, polegająca na wstrzymaniu obowiązku spłaty rat do czasu prawomocnego zakończenia postępowania.
Takie zabezpieczenie nie tylko stanowi wsparcie dla kondycji finansowej kredytobiorców, ale również nie przyczynia się do wzrostu skali rozliczeń stron w przypadku ustalenia, że zawarta przez konsumentów z bankiem umowa kredytu jest nieważna.
Należy również zwrócić uwagę na fakt, iż sąd już na wstępnym etapie badania sprawy – bowiem wniosek o zabezpieczenie jest rozpoznawany w pierwszej kolejności – może ocenić, czy roszczenia zgłoszone w pozwie są uprawdopodobnione, co z kolei może być pomocne i niewątpliwie może mieć wpływ na przyjętą przez pełnomocnika strony dalszą strategię procesową.
Z taką sytuacja mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie naszego Klienta. Sąd Okręgowy w Siedlcach postanowieniem z dnia 14 grudnia 2020 roku, sygn. akt I C 1157/20 zabezpieczył roszczenie naszego Klienta, poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat rat kapitałowo-odsetkowych wynikających z umowy kredytu indeksowanego udzielonego przez Bank BPH S.A. (dawniej GE Money Bank S.A.) w okresie od dnia 1 października 2020 r. do czasu uprawomocnienia się wyroku w niniejszej sprawie.
Jednocześnie Sąd zakazał pozwanemu bankowi złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu i przekazywania informacji o zadłużeniu Kredytobiorcy do Biura Informacji Kredytowej S.A. w Warszawie lub Systemu Bankowy Rejestr.
Celem zakazu wypowiedzenia przez bank umowy jest przede wszystkim zapobieżenie ewentualnym niekorzystnym konsekwencjom związanym ze wstrzymaniem płatności kolejnych rat kapitałowo-odsetkowych. W świetle bowiem zapisów zawartej umowy kredytu, zaprzestanie spłaty rat stanowi jedną z podstaw do wypowiedzenia umowy, co dla Kredytobiorców wiązałoby się z ryzykiem pozwania ich przez Bank.
Pomimo zaskarżenia przedmiotowego postanowienia przez Pozwanego, zostało ono utrzymane przez tenże Sąd w zakresie dotyczącym wstrzymania obowiązku dokonywania spłat przez kredytobiorcę w okresie od 1 października 2020 r. do dnia uprawomocnienia orzeczenia w niniejszej sprawie, który w dniu 20 maja 2021 r. oddalił w tej części zażalenie złożone przez pozwany bank.
W tym miejscu warto podkreślić, iż mimo braku zabezpieczenia w postaci zakazu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytu i przekazywania informacji o zadłużeniu Kredytobiorcy do Biura Informacji Kredytowej S.A. w Warszawie lub Systemu Bankowy Rejestr, Pozwany Bank jest związany postanowieniem o zabezpieczeniu w zakresie wstrzymania obowiązku spłat i obowiązany jest je respektować. Tym samym kredytobiorca nie jest zagrożony wypowiedzeniem umowy czy przekazaniem informacji do Biura Informacji Kredytowej.
W omawianej sprawie Sąd uznał, że zostały spełnione obie przesłanki warunkujące udzielenie zabezpieczenia, tj. uprawdopodobnienie roszczenia oraz występowanie pod stronie wnioskującego interesu prawnego, co oznacza, że w opinii Sądu istnieje w sprawie niepewność stanu prawnego powodująca potrzebę ochrony.
Na marginesie należy wskazać, że jest to już kolejne prawomocne zabezpieczenie roszczenia na rzecz Kredytobiorców uzyskane przez naszą Kancelarię w tym roku.
Jakkolwiek sądy w całym kraju wielokrotnie udzielały podobnych zabezpieczeń, to jednak utrzymanie się postanowień w przedmiocie zabezpieczenia na etapie weryfikacji, po złożeniu zażalenia przez bank, wciąż należy do rzadkości.
Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, iż obecnie Sądy udzielające zabezpieczeń stoją na stanowisku, iż zabezpieczenie jest zasadne jedynie w przypadku dokonania przez Kredytobiorcę spłaty całości udzielonego mu kapitału, w związku z czym trudniej jest pozyskać zabezpieczenie w sytuacji gdy taka spłata jeszcze nie nastąpiła.
Podkreślenia wymaga fakt, iż w niniejszej sprawie na dzień złożenia pozwu wraz z wnioskiem o zabezpieczenie, Kredytobiorca nie dokonał spłaty całości udostępnionego mu kapitału, co nie wpłynęło w żaden sposób na uznanie przez Sąd braku zasadności złożonego wniosku o udzielenie zabezpieczenia.
Zarówno w pozwie, jak i we wniosku o zabezpieczenie podniesione zostały kwestie związane z nieważnością całej umowy kredytu. Wykazano m.in. iż umowa jest sprzeczna z obowiązującym prawem i zasadami współżycia społecznego, a także że zawarte w niej zapisy dotyczące indeksacji są sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają interesy konsumenta, co w konsekwencji uzasadnia zwrot tego, co Powód dotychczas świadczył na rzecz banku.
Powyższa argumentacja coraz częściej przekonuje Sędziów orzekających w tzw. sprawach frankowych, co ma swoje odzwierciedlenie w pozytywnych rozstrzygnięciach rozpatrywanych wniosków o udzielenie zabezpieczania, poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania dalszych spłat przez czas trwania postępowania sądowego.
Jest to niewątpliwie korzystne dla kredytobiorców, którzy zdecydowali się złożyć pozew przeciwko bankowi, albowiem gwarantuje kredytobiorcom możliwość skupienia się na dochodzeniu swoich roszczeń, bez jakiegokolwiek ryzyka stosowania przez bank przymusu celem wyegzekwowania rat wynikających z zawartej umowy kredytu.
Jak można zauważyć aktualna linia orzecznicza w tym zakresie została oparta na przekonaniu, iż kontynuowanie spłat ponad udzieloną kwotę kapitału podważałoby sens całego postępowania o stwierdzenie nieważności umowy. Dalsza spłata prowadziłaby nie tylko do bezpodstawnego wzbogacenia się banku, ale również do zwiększenia skali rozliczeń w przypadku unieważnienia całej umowy albowiem wiązałaby się z koniecznością dokonania przez bank zwrotu na rzecz kredytobiorców sumy spłat dokonywanej przez cały czas trwania postępowania.
Niewątpliwie stanowisko Sądu Okręgowego w Siedlcach wyznacza, właściwy i prokonsumencki kierunek rozpoznawania spraw kredytobiorców, dlatego mamy nadzieję, że typu rozstrzygnięcia już wkrótce staną się regułą.